γονιδιακές αμαρτίες

Μπορεί η χαρτογράφηση του ανθρώπινου (ακόμα σε πολύ μικρό τμήμα του) dna και του dna άλλων ειδών να μην προσφέρει εκείνες τις μαγικές γονιδιακές συσχετίσεις και “λύσεις” που θα ήθελαν οι έμποροι (οι διαφημίσεις συνεχίζονται πάντως!!!), ίσως όμως προσφέρει περιπέτειες στους … παλαιοντολόγους του είδους μας. Και όχι μόνο του δικού μας.

Οι συγκρίσεις ανάμεσα σε τμήματα του ανθρώπινου γονιδιώματος και εκείνου άλλων οργανισμών (και μάλιστα μικροοργανισμών) έχουν προκαλέσει διάφορες εκπλήξεις στους σχετικούς ερευνητές. Κάθε τόσο ανακαλύπτουν ότι ολόκληρες αλληλουχίες dna ρετροϊών υπάρχουν ενσωματωμένες στο ανθρώπινο. Ως τώρα το 8% του γονιδιώματός μας έχει ταυτοποιηθεί σαν προερχόμενο από “ενδογενείς ρετροϊούς” (ERVs), ιούς δηλαδή που δεν εξόντωσαν τους ξενιστές τους, όπως έπρεπε. Η διαδικασία οφείλεται στο ότι οι ρετροϊοί προσβάλλουν τα ωάρια και των σπερατοζωάρια των άλλων οργανισμών, συνεπώς κάποιοι που “ηττήθηκαν” (πριν από χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια) φαίνεται ότι ενσωματώθηκαν.

Απ’ τις ως τώρα ανακαλύψεις, οι περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις θεωρούνται “νεκρά τμήματα” του ανθρώπινου γονιδιώματος, παρότι αυτό είναι απλά δήλωση άγνοιας για το τι κάνει τι. Έχουν ανακαλυφθεί όμως περιπτώσεις αφομοίωσης και αλλαγής λειτουργίας (του πρώην ρετροϊικού dna). Όπως, για παράδειγμα, η ενίσχυση της ανοσίας του πρώην “στόχου” και νυν “σπιτιού”.

Παρότι αυτά κινούνται κυρίως στη σφαίρα των υποθέσεων (λιγότερο ή περισσότερο βάσιμων) όπως, άλλωστε, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των βιοτεχνολογιών, μας φαίνεται πιο διασκεδαστική η ιδέα ότι κουβαλάμε (γενετικά) τις “αμαρτίες του κόσμου” παρά η ιδέα ότι υπάρχει γονίδιο της … αγνότητας!

(Παρεπιπτόντως: την ιδέα της “διπλής έλικας” του dna, με την οποία μεγαλώσατε, καλύτερα να αρχίσετε να την αποχαιρετάτε… Τετραπλή, και βλέπουμε…)

bytes & genes | cyborg #06 – 06/2016