Η λεγόμενη “απελευθέρωση” των γενετικά μεταλλαγμένων οργανισμών, βαφτισμένων τώρα “νέες γονιδιωματικές τεχνικές”, είναι σε εξέλιξη… Και μία απ’ τις βασικές αναίδειες των υποστηρικτών της είναι η νόθευση της έννοιας (και της πραγματικότητας) του φυσικού. Είτε είναι φυτό, είτε (σύντομα) ζώο. “Φυσικό” υπό τη νέα ορολογία (“new speak”) θα θεωρείται οποιοδήποτε είδος έχει στο DNA του έως 20 μεταλλάξεις (genetic modifications στο πρωτότυπο)… Τι όμως θεωρείται “μετάλλαξη” πια; Σύμφωνα με την υπό “διαπραγμάτευση” νομοθεσία, genetic modification (μετάλλαξη) είναι η αντικατάσταση ή η εισαγωγή όχι περισσότερων από 20 νουκλεοτιδίων. 20 νουκλεοτίδια ανά μετάλλαξη Χ 20 μεταλλάξεις, ούτε λίγο ούτε πολύ 400 νουκλεοτίδια!… …

Η δημαγωγική αναπαραγωγή της ανακοίνωσης προκάλεσε ένα κάποιο σοκ (απ’ αυτά που πάντως γρήγορα ξεχνιούνται). Ισραηλινοί γενετιστές του Ινστιτούτου Weizmann ανακοίνωσαν ότι κατάφεραν να φτιάξουν «κάτι» που μοιάζει πολύ με ένα ανθρώπινο έμβρυο ηλικίας 14 ημερών, χωρίς να χρησιμοποιήσουν ωάριο, σπερματοζωάριο ή μήτρα. Σε συνθήκες εργαστηρίου. Δεν είναι ξεκάθαρο τι πράγματι έφτιαξαν έτσι∙ σίγουρα πάντως ΔΕΝ ήταν έμβρυο. Οι ίδιοι μιλούν για «μοντέλο εμβρύου»: αναπρογραμμάτισαν βλαστοκύτταρα (αυτό με τον αναπρογραμματισμό θα ακούγεται όλο και περισσότερο, ως φυσιολογικό…) έτσι ώστε αυτά να πολλαπλασιαστούν με τρόπο που να μοιάζει με τις εμβρυικές βασικές οργανικές δομές. Ουσιαστικά, μετά τον «αναπρογραμματισμό» χρησιμοποίησαν διάφορες χημικές …

Τι είναι τα κύτταρα; «Μικροί υπολογιστές» λέει το κυρίαρχο βιο-τεχνολογικό δόγμα. Συνεπώς η «επιτυχία» μιας ομάδας ερευνητών του Harvard Stem Cell Institute στο να βρουν (όπως ισχυρίζονται) τρόπο αναπρογραμματισμού των ανθρώπινων ενήλικων κυττάρων θα πρέπει να πανηγυριστεί όπως η εμφάνιση του πρώτου smart phone, επί 100 ή 1000 φορές; Όχι; Τι έκαναν οι συγκεκριμένοι τεχνικοί; Κατ’ αρχήν το βασικό τους εργαλείο ήταν συνθετικό mRNA – σας θυμίζει μήπως κάτι; Μέσω του συνθετικού mRNA που «σπρώχτηκε» μέσα σε ζωντανά κύτταρα (σας θυμίζει μήπως κάτι;) κατάφεραν να εκτρέψουν την λειτουργία τους. Όχι, όμως, στο να τα αναγκάσουν να παράξουν κάποια συγκεκριμένη πρωτεϊνη …

Πώς θα το εκλαμβάνατε αν κάποιο τμήμα του επεξεργαστή του υπολογιστή ή του τηλεφώνου σας ήταν… χμμμ… με κάποια έννοια “ζωντανό”; Επιστημονική φαντασία; Ή μήπως διασπορά ψευδών ειδήσεων; Στην καλειδοσκοπική φάση της καπιταλιστικής πραγματικότητας ο καθένας την βλέπει όπως γουστάρει. Το γεγονός είναι όμως ότι τον περασμένο Δεκέμβρη (του 2021) η αυστραλέζικη Cortinal Labs ανακοίνωσε ότι ενσωμάτωσε νευρώνες (δηλαδή εγκεφαλικά κύτταρα) που καλλιέργησε εργαστηριακά, σε chip. Στο σύστημα που η εταιρεία ονόμασε Dishbrain τα εγκεφαλικά κύτταρα “μεγάλωσαν” πάνω σε chip σιλικόνης. Αυτά τα κύτταρα “δουλεύουν σαν σύρματα” σύνδεσης διαφορετικών στοιχείων του κυκλώματος. Το πλεονέκτημά τους, εφόσον πρόκειται για στοιχειώδεις ζωντανούς …

Δεν έχει ακόμα το όνομα που έχουν άλλες παρόμοιες (βιοτεχνολογικές) επιχειρήσεις. Έχει όμως την χάρη. Η Ginkgo θεωρείται “αναρχόμενο αστέρι”, αφού συστήνεται σαν the organism company. Όχι τυχαία. Οι μηχανικοί της φτιάχνουν εξ’ ολοκλήρου καινούργιους οργανισμούς, ανύπαρκτους ως τώρα στον πλανήτη, μέσω συνθετικής βιολογίας (περισσότερα στο cyborg #20). H Ginkgo Bioworks συστάθηκε το 2009 από μια ομάδα μηχανικών του MIT με σκοπό τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την κατασκευή, τον έλεγχο και το πατεντάρισμα οργανισμών. Αυτό το τελευταίο είναι πανεύκολο εφόσον πρόκειται για “νέες μορφές ζωής” – πως είναι δυνατόν να κυκλοφορούν αδέσποτες; Η εταιρεία περηφανεύεται ότι προγραμματίζει κύτταρα για να …

Η εικόνα που έχουμε συνήθως για τα ρομπότ περιλαμβάνει συνήθως πολύ πλαστικό, πολύ μέταλλο, καλώδια που μεταφέρουν ρεύμα, θορυβώδη μοτεράκια και ενδεικτικές λυχνίες να αναβοσβήνουν. Αυτή ήταν και σε μεγάλο βαθμό παραμένει η κυρίαρχη αντίληψη περί ρομπότ, τόσο στην πράξη όσο και στην (επιστημονική) φαντασία. Τα τελευταία χρόνια τα ρομπότ έχουν λάβει και μια ακόμα «άυλη» μορφή. Πακέτα λογισμικού όπως οι προσωπικοί βοηθοί που ενσωματώνουν πλέον πολλά smartphone ανήκουν σε αυτή την κατηγορία – η ταινία Her ήταν ίσως από τις πρώτες που αποτύπωσε καλλιτεχνικά το νέο αυτό είδος ρομπότ. Κι αυτά τα ρομπότ όμως είναι στο κάτω – κάτω …