Οι φαρμακευτικές εταιρείες κυνηγούν τις “σπάνιες αρρώστιες”: βγάζουν τρελά κέρδη απ’ τα φάρμακα αυτών των περιπτώσεων.
Όταν μια αρρώστια αφορά έως 5 άτομα ανά 100.000, θεωρείται σπάνια. Προκειμένου να δοθούν κίνητρα στις φαρμακευτικές να κάνουν έρευνες και να φτιάχνουν φάρμακα για αυτές τις σπάνιες αρρώστιες που δεν έχουν μεγάλη αγορά, τα κράτη δίνουν δικαιώματα παντέντας τουλάχιστον μιας δεκαετίας γι’ αυτά. Είναι τα αποκαλούμενα “ορφανά φάρμακα”.
Μια έρευνα φαρμακο-οικονομολόγων απ’ την αγγλία και τις ηπα σε 86 τέτοιες εταιρείες, που ελέγχουν σχεδόν 200 “ορφανά φάρμακα”, έδειξε ότι επειδή έχουν τέτοιες πατέντες και ουσιαστικό μονοπώλιο, οι εταιρείες βαράνε ασύλληπτα τις τιμές των φαρμάκων τους, που καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία. Το φάρμακο Kalydeco για την κυστική ίνωση, για παράδειγμα, συνεπάγεται έξοδο 14.000 (αγγλικών) λιρών τον μήνα ανά άτομο, για την θεραπευτική αγωγή. Τα 10 πιο ακριβά φάρμακα στον κόσμο είναι όλα “ορφανά”, με το πιο ακριβό να κοστίζει 340.000 λίρες τον μήνα.
Πως θα ελεγθεί αυτό το πάρτυ; Ανάμεσα στις προτάσεις των συγκεκριμένων ερευνητών ξεχωρίζει η ιδέα να ενισχυθεί η εμπλοκή στις σχετικές έρευνες και μη-εμπορικών δομών· καθώς και η υιοθέτηση μιας τακτικής πατενταρίσματος α λα creative commons.
Ωστόσο οι φαρμακευτικές (όσο μεγαλύτερες τόσο περισσότερο) είναι δηλητηριώδεις και ωμοί στρατοί. Δεν είναι καθόλου εύκολο να αντιμετωπιστούν μόνο από ιδεαλιστές και καλοπροαίρετους· πρέπει να εκτίθενται δημόσια και διαρκώς για να δυσκολεύονται στους εκβιασμούς τους.