Οι γενιές που μεγαλώσαμε στον 20ο αιώνα εκπαιδευτήκαμε να χρησιμοποιούμε συγκεκριμένες συμβολικές παραστάσεις στην κωδικοποίηση του κόσμου. Ανάμεσα σε αυτές, οι εικόνες της «κατασκευής» και του «χτισίματος» είχαν μια γενικευμένη συμβολικότητα. Σχεδόν τα πάντα μπορούσαν να αναπαρασταθούν με την χρήση αυτών των εικόνων: οι σχέσεις «χτίζονται», η συναίνεση «κατασκευάζεται», οι αυτοκρατορίες «χτίζονται», η προσωπικότητα «χτίζεται», οι προϋποθέσεις «κατασκευάζονται», κλπ, κλπ… Είναι μια εικονογραφία βγαλμένη από την κυριαρχία της βιομηχανίας, της πολεοδομίας και της κλασσικής μηχανολογίας. Φαίνεται όμως πως οι γενιές του 21ου αιώνα θα πρέπει να συνηθίσουν σε άλλες κωδικοποιήσεις: η ζωή δεν θα «χτίζεται», αλλά πλέον θα «εκτυπώνεται».
Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές δεν είναι κάτι καινούργιο, αλλά η ανάπτυξή τους και οι εφαρμογές τους ξεπερνούν πια το στάδιο της κατασκευής απλών γεωμετρικών σχημάτων. Οι 3D-printers εκτυπώνουν οχήματα, γέφυρες, σπίτια, εξαρτήματα για πιο εξελιγμένους 3D-printers, τρόφιμα (μην ταράζεστε, ισχύει) και τώρα πια μπορείτε να προμηθευτείτε έναν σχετικά φτηνό μηχάνημα για να εκτυπώνετε ζωντανούς ιστούς.
Δεν είναι καινοτομία! Για παράδειγμα ο 3D-Bioplotter (πάνω, αξίας 180.000 ευρώ, πάμφθηνος για τα δεδομένα της έρευνας) χρησιμοποιείται εκτεταμένα από ερευνητικά εργαστήρια για πιο προχωρημένες εκτυπώσεις. Το τελευταίο επίτευγμα του ήταν η εκτύπωση μιας ποντικίσιας ωοθήκης στην οποία φυτεύτηκε ένα ωάριο, μεταμοσχεύτηκε σε ποντικό κι εν τέλει γεννήθηκαν υγιέστατα ποντικάκια (κάτι που όντως έλειπε απ’ τον κόσμο: ποντικάκια με πιστοποιητικό υγείας…). Η εταιρεία BioBots απ’ την μεριά της έχει επενδύσει στο να κάνει την εκτύπωση ανθρώπινων ιστών κι οργάνων ρουτίνα. Ο εκτυπωτής BioBot-1 του 2015 (κάτω) στοιχίζει μόλις 9.000 ευρώ κι έχει μια μεγάλη γκάμα στις εκτυπώσεις ιστών, που ξεκινούν από το δέρμα και φτάνουν μέχρι τις βαλβίδες της καρδιάς. Με τον BioBot-2 των 30.000 ευρώ που θα κυκλοφορήσει στο τέλος του χρόνου, η εταιρεία επιχειρεί να κάνει ακόμη πιο user-friendly την εκτύπωση κομματιών του σώματος. Οι χρήστες θα ανεβάζουν στο cloud της εταιρείας τις παραμέτρους της εκτύπωσης, ένα ειδικό λογισμικό θα μεταφράζει τα στοιχεία σε πρωτόκολλο για τον εκτυπωτή και μετά την εκτύπωση ειδικοί μετρητές κι ανιχνευτές θα «τρέχουν» μια σειρά αναλύσεων προκειμένου να ελεγχθεί η συμβατότητα και υγεία του εκτυπωμένου ιστού. Επιπλέον, η BioBots έχει ρίξει στην αγορά έτοιμα κιτ προ-επεξεργασμένων ιστών (κάτι σαν τις προτηγανισμένες πατάτες), για παράδειγμα χόνδρους ή οστά, ώστε να διευκολύνει κι επιταχύνει την διαδικασία της εκτύπωσης.
Δεν χρειάζεται να το επαναλάβουμε ότι οι συνθήκες που εκτυπώνονται στα πλαίσια της βιοπληροφορικής αλλαγής παραδείγματος, μεταβάλλουν ριζικά τις παραδοσιακές ερμηνείες για τον κόσμο και τα ανθρώπινα όντα.
Τι προσωπικότητα άραγε θα εκτυπώσει ο άνθρωπος του 21ου αιώνα;