Το ισραηλινό απαρτχάιντ στο παλαιστινιακό έδαφος δεν θα μπορούσε, σε μια εποχή όπου η πληροφορία “κυκλοφορεί ελεύθερη”, να μην συμπληρώνεται και από το αντίστοιχο διαδικτυακό απαρτχάιντ ή αλλιώς τον έλεγχο και την λογοκρισία σε πληροφορίες που το αφορούν και κυκλοφορούν στον παγκόσμιο ιστό. Η πρακτική της λογοκρισίας ή της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας ήταν πάντα στην βασική εργαλειοθήκη κάθε απολυταρχικού καθεστώτος. Και το ισραήλ δίνει το παράδειγμα και σε αυτό.
Τεράστια ποσά επενδύονται στις συγκεκριμένες δουλειές και επιστρατεύονται εκατοντάδες (από τον ίδιο τον ισραηλινό στρατό μέχρι εθελοντές φοιτητές και ευαισθητοποιημένοι πολίτες) στον πόλεμο για την “διατήρηση της ισορροπίας” – που μόνο τέτοια δεν είναι. Ο τρόπος που το περιγράφει η γενική διευθύντρια του υπουργείου στρατηγικών υποθέσεων του ισραήλ είναι μάλλον πιο κοντά στην πραγματικότητα: “πόλεμος ενάντια στην τρομοκρατία της συνείδησης”.
Μαζεύοντας στοιχεία για το θέμα βρήκαμε το παραπάνω βίντεο1How Israel and its partisans work to censor the Internet, το οποίο τα έχει μαζεμένα και τα παρουσιάζει με έναν απλό και περιεκτικό τρόπο, οπότε δεν θα επεκταθούμε στο κείμενο. Έχει όμως αξία να δώσετε βάση στην εφαρμογή act.il (της οποίας το χαζοχαρούμενο βίντεο παρουσίασης δεν μπήκαμε στον κόπο να το υποτιτλίσουμε), με την οποία μπορεί ο καθένας να συμβάλει στην προπαγάνδα υπέρ του ισραήλ, εκπληρώνοντας διαδικτυακές αποστολές σε κοινωνικά δίκτυα ή σε άλλες πλατφόρμες. Μάλλον και η αναφορά του τραγουδιού για την παλαιστίνη από μαροκινούς οπαδούς της raja casablanca ως “ακατάλληλο για ανήλικους” ήταν μια τέτοια αποστολή. Βέβαια αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, γιατί το τραγούδι έχει “ανέβει” σε διάφορα κανάλια, αλλά δείχνει την “δύναμη” της εφαρμογής, αφού το μόνο που δείχνει το βίντεο είναι μια φωτογραφία από κερκίδες με οπαδούς.
Άλλες πρακτικές, που δεν αναφέρονται στο βίντεο και επίπτουν περισσότερο στον αποκλεισμό των αράβων-παλαιστίνιων μέσω του διαδικτύου και λιγότερο στην λογοκρισία περιεχομένου σχετικό με την πραγματικότητα του απαρτχάιντ, έχουμε βρει σε τουλάχιστον δύο ακόμα περιπτώσεις.
Στην πρώτη περίπτωση, μια εφαρμογή για ταξί δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να επιλέξει οδηγό ο οποίος δεν δουλεύει τα Σάββατα (ημέρα αργίας για τους εβραίους) και έτσι, στην ουσία να αποκλείει τους άραβες-παλαιστίνιους οδηγούς.
Η δεύτερη περίπτωση αφορά την συζήτηση ανάμεσα σε διαφημιστές για το πώς θα μπορούσαν να αποκλείσουν τους άραβες-παλαιστίνιους από το κοινό στο οποίο θέλουν να απευθυνθούν – επειδή αυτό είναι η απαίτηση των πελατών τους. Σε σχετική έρευνα που έγινε διαβάζουμε χαρακτηριστικά ότι οι συγκεκριμένοι διαφημιστές “δεν έχουν τίποτα με τους άραβες”, αλλά και εκείνοι “δεν αγοράζουν και τίποτα”. Οπότε στην συνέχεια γίνεται μια συζήτηση με τεχνικούς όρους, για να βρεθούν τρόποι αποκλεισμού ατόμων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, η οποία περιλαμβάνει τοποθετήσεις σαν κι αυτές:
– “Υπάρχει συνημμένο αρχείο πόλεων και χωριών ισραηλινών-αράβων.”
– “Αυτό που προσπαθούσε να σας πει είναι ότι πρέπει να αντιγράψετε τη λίστα των πόλεων και των χωριών ισραηλινών-αράβων και να τα ορίσετε ως αποκλεισμένα.”
– “Ή μπορείτε να επιλέξετε τις κύριες πόλεις χωρίς ακτίνα αποκλεισμού γύρω τους, αλλά όχι τη Χάιφα ή το Τελ Αβίβ ή την Ιερουσαλήμ – υπάρχουν και άραβες εκεί… Ή απλά εξαιρέστε όλες τις ισραηλινές-αραβικές πόλεις και χωριά.”
– “Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα κοινό απεύθυνσης, στο πρόγραμμα επεξεργασίας του facebook, αποκλείοντάς ένα προς ένα τις τοποθεσίες που θέλετε, και στη συνέχεια να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτό το κοινό σε άλλες καμπάνιες.
– “Ενα ένα? Αντιγράφω ολόκληρη τη λίστα και την χρησιμοποιώ με ένα κλικ.”
Σε ένα άλλο σχόλιο, ένας χρήστης πρότεινε:
– “Εξαιρέστε τα ενδιαφέροντά τους, όπως το Al Jazeera, την αραβική γλώσσα… επιλέξτε εβραϊκά και αγγλικά στη γλώσσα διεπαφής του facebook, και όπως αναφέρθηκε παραπάνω, εάν στοχεύετε τοποθεσίες με ακτίνα, πρέπει να εξαιρέσετε τις πόλεις και τα χωριά τους. Και επίσης, στοχεύστε μόνο γυναίκες. Οι αράβισσες κάνουν λιγότερα like από τους άραβες.”
Στο έδαφος της παλαιστίνης ο αποκλεισμός από το ισραηλινό απαρτχάιντ είναι μια πραγματικότητα, όπου μόνο οι αδιάφοροι ή οι εγκάθετοι δεν την ανα-γνωρίζουν. Δεν έχουμε αμφιβολία ότι υπάρχουν αρκετοί και αρκετές και από τα δύο είδη. Συγκεκριμένα για όσους και όσες ανήκουν στην δευτερη κατηγορία, το “έργο” τους στο διαδίκτυο είναι ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο ένα κράτος σαν το ισραήλ μπορεί να επιστρατεύσει χρήσιμους ηλίθιους για να δημιουργήσει σύγχυση και να αντιστρέψει αυτή την πραγματικότητα.
Και αν μέχρι πρόσφατα όλα αυτά τα βλέπαμε από μια υποκειμενική απόσταση ασφαλείας, ήρθε η πολιτική της “μεγάλης κλίμακας” να μας τα φορέσει κολάρο, πιάνοντάς μας στον λήθαργο μιας ενδοσκόπισης.
Σίγουρα, ο εγκλεισμός της καραντίνας δεν συγκρίνεται με τον αποκλεισμό των παλαιστίνιων από το κράτος του ισραήλ, ούτε η αντιστροφή της πραγματικότητας του θανάτου (των Άλλων) με το μαγείρεμα των στατιστικών για τον ιό. Όπως και η αναμονή στην ουρά του σούπερ μάρκετ δεν συγκρίνεται με την αναμονή για το φαγητό στις ουρές στην Μόρια και αλλού. Αλλά είναι βέβαιο πως η ένταση και η έκταση των γεγονότων αυτό τον καιρό, μας ψιθυρίζουν την επιβεβαίωση της υποκειμενικότητας αυτής της απόστασης – αν όχι σε κάτι άλλο, σίγουρα σε αυτό: η αίσθηση ασφάλειας ως κεφάλαια ενός πρωτοκοσμικού καπιταλισμού, μπορεί να ραγίσει εύκολα όταν τον πιάνουν οι κρίσεις του.