«Ο κυβερνοχώρος απελευθερώνει!»

Η επιχείρηση με την επωνυμία facebook μπήκε στην παγκόσμια αγορά τον Φλεβάρη του 2004. Η επιχείρηση twitter τον Ιούλιο του 2006. Η επιχείρηση instagram τον Οκτώβρη του 2010. Ό,τι και να κάνουν οι πλαστογράφοι του συστήματος, το σύμπλεγμα που αποκαλούμε antisocial media είναι ηλικίας μικρότερης των 15 χρόνων. Απογειώθηκε δηλαδή, μέσα σε μια μόνο γενιά. Νωρίτερα υπήρξαν για ελάχιστο ιστορικό διάστημα blogs, υπήρξαν chats, υπήρξαν messages… Αλλά ακόμα κι αν προσθέσουμε μισή γενιά ακόμα, ο ιστορικός χρόνος είναι μικρός για να υποστηρίξει κάποιος ότι έγινε μια τόσο ριζική ανθρωπολογική μετάλλαξη ώστε εκατομμύρια πρωτοκοσμικοί (: υπήκοοι) που πριν ήταν συνειδητά και ώριμα ερωτευμένοι με την “αλήθεια” έκαναν βουτιά στο κενό και μετατράπηκαν σε μωρά που παρασέρνονται από τυχοδιώκτες ψευδολόγους, έτσι ώστε να πρέπει να κοπεί το κεφάλι των δεύτερων για να να σωθούν τα πρώτα!…

Από που προέκυψε ο χρήστης-μάζα των antisocial media; Απ’ το πουθενά; Απ’ τον Δ του Κενταύρου; Όχι. Βγήκε από 40, 50 ή 60 χρόνια (ανάλογα με την κοινωνία / κράτος) κατανάλωσης / εκπαίδευσης απ’ τα παραδοσιακά media: έντυπα μεγάλης κυκλοφορίας, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά κανάλια· επιχειρηματικούς ομίλους δηλαδή, επαγγελματίες της συστηματικής αλλοτρίωσης, παραπληροφόρησης, υπερπληροφόρησης, πλαστογράφησης, ειδικά απ’ την δεκαετία του ’90 και μετά. Βγήκε απ’ την κρεατομηχανή της παραγωγής και της αναπαραγωγής της ιδεολογικής ευστάθειας του συστήματος. Δεν είναι μία ούτε μιάμισυ η γενιά που γαλουχήθηκε απ’ την μονόδρομη ροή των ψευδαισθήσεων (και συχνά του εκχυδαϊσμού) απ’ τα πάνω προς τα κάτω, απ’ τα κέντρα ιδεολογικής, ηθικής, αισθητικής πανούκλας των αφεντικών, των κρατών και των εταιρειών τους, προς τους υποτελείς. Είναι δυο και τρεις αυτές οι γενιές.

Οι αμφίδρομες ανταλλαγές που έγιναν εφικτές στον κυβερνοχώρο (πρακτικά, από πολιτική άποψη, ο κυβερνοχώρος είναι αυτό: η ψηφιακή, μηχανική μεσολάβησης της συνάφειας των κοινωνικών υποκειμένων) «εκδημοκράτησαν» αυτό που είχε ήδη παγιωθεί, το νομιμοποίησαν, το αναπαρήγαγαν. Και μ’ αυτήν την έννοια πολλαπλασίασαν τις πιο εύκολες, εύπεπτες, συγκινησιακές και εντυπωσιακές πλευρές του πραγματικά «υπάρχοντος» σαν κοινωνικό υλικό απ’ τα μέσα της πρώτης δεκαετίας του ’00 και ύστερα. Δεν ήταν κυρίαρχα ούτε το καλό γούστο, ούτε η ευγένεια, ούτε τα επιχειρήματα, ούτε η διεξοδική επισκόπηση αντίθετων επιχειρημάτων, ούτε η αναζήτηση ακλόνητων τεκμηρίων. Μετά από 20 γερά χρόνια νεοφιλευθερισμού και Εγώ-Κεφάλαιο δεν υπήρχαν ούτε «καλοί τρόποι» ούτε ευφυία. Υπήρχε κηρυγμένος ή ακύρηχτος πόλεμος όλων εναντίον όλων, υπομανίες, χάπια με την χούφτα, ντρόγκες, πόζες και φόβοι. Κυρίαρχα ήταν οι εντυπώσεις, οι ατάκες, οι συναισθηματικοί εκβιασμοί, η ρηχότητα, το ζάπινγκ σαν τρόπος ζωής – επίσης τα ψυχολογικά προβλήματα και οι κρίσεις πανικού. Ε, αυτό ήταν που «έπιασαν» σαν ευκαιρία τόσο οι επιχειρηματίες των antisocial media όσο και οι πελάτες τους! Η σαπίλα ήταν παραγωγική με κάποιες έννοιες, ένα είδος “λιπάσματος” για την εξέλιξη διάφορων τεχνολογιών επιτήρησης και ελέγχου. Επεκτάθηκε με την ταχύτητα φωτιάς σε κάμπο με ξερά χόρτα· αλλά τα ξερά χόρτα ήταν κοινωνικές σχέσεις, εννοήσεις, συμπεριφορές, ηθικές, που αν και είχαν διαμορφωθεί ήδη απ’ το ώριμο Θέαμα παρέμεναν ακόμα παγιδευμένες απ’ την ψευτο-σεμνοτυφία της μονόδρομης προπαγάνδας των ιστορικών μηντιακών μεσολαβήσεων. Όταν άνοιξαν (επιτέλους!) οι πύλες άρχισε να ξεχύνεται εκείνο που ήταν ώριμο: οι ματαιοδοξίες, οι ανασφάλειες, οι άγνοιες, οι εγωισμοί, οι βολικές ευπιστίες, οι προκαταλήψεις, οι δεισιδαιμονίες, οι καταγραφές, τα κόμπλεξ, το δωρεάν ψηφιακό ξεβράκωμα / επίδειξη… και οπωσδήποτε το ερώτημα (αρχικά) και οι απαντήσεις (σύντομα, δηλαδή ήδη) του ελέγχου πάνω σ’ όλο αυτό το υλικό.

Έρχονται τώρα οι λογοκριτές (που είναι πάντα άνθρωποι των εξουσιών) να παραστήσουν τους σωτήρες / λυτρωτές· να παραστήσουν ότι είναι έτοιμοι να βάλουν τα χέρια τους στον βούρκο για να τον στεγνώσουν (η μυθική υπόσχεση του ψόφιου κουναβιού, παρεπιπτόντως, με μακριά «υγιεινομική» παραδήλωση: drain the swamp, που σημαίνει «αποξήρανση του έλους»…) και, οπωσδήποτε, να ανασύρουν απ’ αυτόν τους υποτελείς. Πώς; Με τον γνωστό τρόπο: με διατάγματα, απαγορεύσεις και ποινές. Είναι οι ίδιοι που έσωσαν τους πρωτοκοσμικούς απ’ τον Αρμαγεδώνα του covid· απ’ τον Αρμαγεδώνα της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας· απ’ τον Αρμαγεδώνα της ενεργειακής κρίσης στα ‘70s· απ’ τον Αρμαγεδώνα του «ψυχρού πολέμου» αργότερα… Έχουν ακόμα κι άλλες ιεραποστολές, αφού οι Αρμαγεδώνες ποτέ δεν τελειώνουν. Βρίσκεται σε εξέλιξη η σωτηρία απ’ τον Αρμαγεδώνα της κλιματικής αλλαγής, τον Αρμαγεδώνα της συνωμοσιολογίας… Κι έχει ο καπιταλισμός!

Πόσο γλυκούτσικες και ανθρωπιστικές αυτές οι σωτηρίες, ε;

sarajevomag.net

το παραπάνω κείμενο δημοσιεύτηκε ως το δεύτερο μιας τριάδας:
1. «Η σκουπιδοφαγία απελευθερώνει!»
3. «Η λογοκρισία απελευθερώνει!»