Σπόροι της σκλαβιάς, σπόροι της απόγνωσης, σπόροι της αυτοκτονίας

Αυτά είναι τα ονόματα που έχουν δοθεί στους γενετικά τροποποιημένους σπόρους βαμβακιού της monsanto που κυριαρχούν πλέον σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% στις βαμβακοκαλλιέργειες της ινδίας. Μέχρι την επικράτηση των γενετικά τροποποιημένων υβριδίων, οι ινδοί αγρότες στηριζόμενοι στην συσσωρευμένη εμπειρία αιώνων είχαν καταφέρει να αναπτύξουν ποικιλίες προσαρμοσμένες στις δύσκολες τοπικές συνθήκες· από φυτά προσαρμοσμένα σε υφάλμυρα εδάφη μέχρι φυτά ανθεκτικά σε συνθήκες παγετού.

Όλα αυτά μέχρι το 1993, όταν η monsanto εισήγαγε στην ινδία την πρώτη γενιά γενετικά τροποποιημένων φυτών βαμβακιού. Στην αρχή οι υποσχέσεις της εταιρείας ήταν δελεαστικές: «μεγαλύτερη αντοχή στα παράσιτα, μεγαλύτερη παραγωγή, μεγαλύτερο εισόδημα για τους αγρότες», αλλά το τελικό αποτέλεσμα ήταν κι εξακολουθεί να είναι εφιαλτικό. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες περισσότεροι από 300.000 ινδοί αγρότες έχουν οδηγηθεί στην αυτοκτονία εξαιτίας της εξαθλίωσης που τους επέβαλλε η monsanto με τους GMO, πνιγμένοι από υπέρογκα χρέη, με σοδιές συρρικνωμένες, με κτήματα υποβαθμισμένα, δεμένοι χειροπόδαρα στο άρμα της εταιρείας.

Πράγματι, τα πρώτα λίγα χρόνια η παραγωγή είχε αυξηθεί, αλλά το αντίτιμο ήταν τεράστιο. Οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι έδιναν στείρα φυτά που ήταν αδύνατον να αναπαραχθούν· για κάθε νέα καλλιέργεια οι αγρότες ήταν υποχρεωμένοι να αγοράζουν τον σπόρο της monsanto. Επιπλέον, η επιβίωση των γενετικά τροποποιημένων φυτών εξαρτιόταν αποκλειστικά από την χρήση ισχυρών παρασιτοκτόνων, πατενταρισμένων από την monsanto (η εταιρεία είναι διαβόητη όχι μόνο για τους GMO, αλλά και για την «πυρηνική βόμβα» των φυτοφαρμάκων, το roundup – αλλά και του orange agent από τον πόλεμο στο βιετνάμ). Η σκληρή χημεία της εταιρείας εξόντωνε όχι μόνο τα παράσιτα, αφήνοντας αλώβητα τα γενετικά τροποποιημένα φυτά, αλλά και τις γηγενείς ποικιλίες εξαφανίζοντάς τες. Κάθε νέος κύκλος απαιτούσε όλο και πιο εντατική χρήση φυτοφαρμάκων, που από την μία οδηγούσε στην υποβάθμιση του καλλιεργήσιμου εδάφους και από την άλλη στην εμφάνιση νέων υπερ-ανθεκτικών παρασίτων.

Όταν άρχισε να γίνεται φανερό ότι ο μονοπωλιακός έλεγχος της monsanto οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή, πολλοί αγρότες δοκίμασαν να φτιάξουν δικά τους υβρίδια, διασταυρώνοντας τα GMO της monsanto με τοπικές, παλιές ποικιλίες, προκειμένου να φτιάξουν νέα ανθεκτικότερα και γόνιμα υβρίδια· αλλά η εταιρεία τους έσυρε στα δικαστήρια με τις κατηγορίες της «γενετικής πειρατείας» και της «κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας». Το 2009 η εταιρεία ενημέρωσε την ινδική κυβέρνηση ότι τα υπερ-παράσιτα που είχαν προκύψει εξαιτίας της επιθετικής χημικής εκστρατείας της, είχαν πλέον αναπτύξει μεγάλη άμυνα στα φυτοφάρμακα, είχαν επεκταθεί στο μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, επομένως οι αγρότες θα έπρεπε να στραφούν στη νέα γενιά GMO με δύο μεταλλαγμένα γονίδια αντί ενός.

Σκεφτείτε αυτό το σχήμα αφαιρετικά: εισάγεται ένας γενετικά τροποποιημένος οργανισμός, υποτίθεται σωτήριος εναντίον παρασιτικών οργανισμών, επιβάλλεται μονοπωλιακά, είναι δεκτικός μόνο σε συγκεκριμένα ισχυρά φάρμακα, ο συνδυασμός GMO και φαρμάκων οδηγεί αφενός στην υποβάθμιση της βιόσφαιρας και αφετέρου στην εμφάνιση ισχυρότερων παρασιτικών οργανισμών, η απάντηση είναι η εισαγωγή ακόμη πιο τροποποιημένων οργανισμών σε συνδυασμό με ισχυρότερα φάρμακα, και ξανά ο κύκλος από την αρχή… και ξανά… και ξανά…

Αν το σχήμα αυτό εφαρμόστηκε αποτελεσματικά με ολέθρια αποτελέσματα στην αγροτική οικονομία, σκεφτείτε το ανάλογο στην οικονομία της υγείας. Κι αν δεν μπορείτε να το συλλάβετε, δεν πειράζει, ίσως το φροντίσει η bayer που εξαγόρασε πρόσφατα την monsanto…

bytes & genes | cyborg #23 – 02/2022