άσκηση κυβερνο-πολέμου

Τα ρομπότ δολοφόνοι δεν είναι μόνο σιδερένιες μηχανές με φονικές προδιαγραφές, αλλά και αιθέριες οντότητες στο διαδίκτυο. Τα bots («χαϊδευτική» συντομογραφία του robot) είναι ρομποτικά προγράμματα – software robot devices – επιφορτισμένα με συγκεκριμένες λειτουργίες εντός ενός ηλεκτρονικού συστήματος. Συνηθισμένες λειτουργίες τους μπορεί να είναι η προστασία ενός υπολογιστή από κακόβουλες επιθέσεις, η περιήγηση του διαδικτύου σε αναζήτηση νέου περιεχομένου ή ακόμη και η προσβολή κάποιου δικτύου, εάν το bot είναι στα χέρια κάποιου hacker. Η DARPA έχει επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα bots επειδή θεωρούνται παράγοντες κλειδιά για την εξέλιξη ενός μελλοντικού (ή ήδη κηρυγμένου;) κυβερνοπολέμου. Ο στόχος είναι ξανά διπλός: προστασία των φίλιων δικτύων και χτυπήματα στον κυβερνοχώρο εναντίον των αντιπάλων. Οι φιλοδοξίες της DAPRA δεν είναι καθόλου περιορισμένες· φτάνουν μέχρι την χρήση των bots στην «δημιουργία τάσεων στα social media» και «οργανωμένη διασπορά ψευδών ειδήσεων – fake news – στο διαδίκτυο».

Στα πλαίσια των σχετικών δοκιμών, τον Αύγουστο του 2016 η DARPA διοργάνωσε στο Ντάλας το πρώτο τουρνουά μάχης μεταξύ bots, με τον τίτλο «Darpa Cyber Grand Challenge». Αν και οι αγώνες hacking δεν είναι κάτι καινούριο, ήταν η πρώτη φορά που μια τέτοια δοκιμασία δεν αφορούσε ανθρώπους αλλά πληροφορικές οντότητες. Η σημασία που έδινε η DARPA στο τουρνουά φαίνεται από τον προϋπολογισμό του· 55 εκατομμύρια δολάρια το κόστος της διοργάνωσης, συν 3,75 εκατομμύρια έπαθλο στους νικητές.

Προκειμένου να διεξαχθεί ο αγώνας η DARPA έστησε εφτά supercomputers στους οποίους εγκατέστησε όλα τα cutting edge κι απόρρητα προγράμματά της συν πολλά ακόμη· σε κάθε μηχάνημα είχαν αφεθεί εσκεμμένα δεκάδες «τρύπες» στα συστήματά τους. Τεχνολογική καινοτομία αποτέλεσε ακόμη και το πρωτότυπο σύστημα παρακολούθησης και τρισδιάστατης απεικόνισης της λειτουργίας των εφτά υπολογιστών. Τα εφτά bots (κάποιο κόλλημα των διοργανωτών με την ταινία «και οι εφτά ήταν υπέροχοι»;) ανέλαβαν το καθένα από ένα supercomputer με αποστολή αφενός να το προστατεύσουν, αποτρέποντας επιθέσεις και διορθώνοντας κενά ασφαλείας, κι αφετέρου να επιτεθούν σε όλα τα υπόλοιπα εκμεταλλευόμενα τις αδυναμίες των αντίπαλων συστημάτων. Ο αγώνας διεξήχθη σε 96 γύρους· σε κάθε νέο η DARPA φόρτωνε ένα νέο σετ προγραμμάτων κι υπηρεσιών. Τα συμπεράσματα ήταν σε μεγάλο βαθμό αναπάντεχα. Μολονότι τα bots σε ορισμένους τομείς δεν έφτασαν στο επίπεδο της εκλεπτυσμένης και πρωτότυπης δουλειάς ενός έμπειρου hacker (σύμφωνα με τους διοργανωτές, φαίνεται να υστερούσαν σε φαντασία που επιτρέπει στους hackers να σκαρφίζονται διαρκώς πρωτότυπους τρόπους επίθεσης), η μεθοδολογία της «δουλειάς» τους ήταν εντελώς ασυνήθιστη κι ακατανόητη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το bot που τελικά νίκησε ενώ προηγούνταν σταθερά και με διαφορά στη βαθμολογία, στον 52ο γύρο για κάποιο δικό του λόγο σταμάτησε να δουλεύει· δεν βγήκε νοκ άουτ ή «χάλασε», απλά το ίδιο επέλεξε να αδρανοποιηθεί. Παρόλη την αδράνειά του, διατήρησε την πρωτιά σε όλους τους επόμενους γύρους κι όταν στον προτελευταίο η διαφορά μειώθηκε σημαντικά, ενεργοποιήθηκε ξανά και κατοχύρωσε την πρωτιά. Κάποιο άλλο bot εντόπισε κενά ασφαλείας που ήταν άγνωστα και δεν είχαν εγκατασταθεί από την DARPA, ενώ ένα τρίτο κατάφερε να εκμεταλλευτεί κάποιες «αρχαίες» τρύπες από τις πρώτες μέρες του internet, τις οποίες οι προγραμματιστές θεωρούσαν ότι είχαν αντιμετωπίσει οριστικά. Ταυτόχρονα δύο άλλα bots φόρτωσαν τόσο πολύ τα συστήματα ευθύνης τους, προκαλώντας εντέλει την κατάρρευσή τους.

Σε γενικές γραμμές, το τουρνουά κρίθηκε πετυχημένο και «διδακτικό», γι’ αυτό εξάλλου η DARPA το επανέλαβε ξανά πέρυσι και σκοπεύει να το συνεχίσει. Τα τελικά αποτελέσματα, εάν δεν τα ζούμε ήδη περιδιαβαίνοντας στο διαδίκτυο, θα τα καταλάβουμε εκ των υστέρων· αλλά μάλλον θα είναι αργά…

bytes & genes | cyborg #11 – 02/2018