“Διαβάζω τις σκέψεις σου”…

Ο Zuckerberg και ο Musk παριστάνουν τους “ιππότες της Αποκάλυψης”: μεταξύ άλλων επενδύουν στη “διεπαφή” μεταξύ ανθρώπινων νευρώνων και μηχανών. Αλλά είναι, βασικά, οι διαφημιστές των γνωστών ερευνών που κάνει ο αμερικανικό στρατός, μέσω dapra: το ζητούμενο της “άμεσης επαφής” των εγκεφαλικών δραστηριοτήτων (που κάποτε λέγονταν σκέψεις) με τις πληροφορικές μηχανές φαίνεται πως γίνεται επείγον για τα τωρινά και μελλοντικά πεδία μάχης.  Πριν 2 χρόνια ο “νευροηθικο-λόγος” ενός ελβετικού ερευνητικού κέντρου, ονόματι Marcello Ienca, σκέφτηκε (μόνος του, χωρίς μηχανική υποστηρίξη…)  να φτιάξει ένα χάρτη ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εποχή των νευροτεχνολογιών. Κατά τον Ienca τα “ανθρώπινα δικαιώματα” που πρέπει να κατοχυρωθούν …

Πώς το είπατε;

Έχει η γλώσσα κοινωνικο-πολιτικές διαστάσεις; Ακόμα κι όταν έχουμε να κάνουμε με τεχνικούς όρους μιας επιστήμης; Από την οπτική της σύγχρονης, στρουκτουραλιστικής έμπνευσης, γλωσσολογίας, τέτοια ερωτήματα μοιάζουν α-νόητα. Αυτό που έχει σημασία είναι η θέση ενός σημείου και οι σχέσεις του με άλλα σημεία μέσα σε ένα δίκτυο. Τα υπόλοιπα μοιάζουν να είναι αποτέλεσμα συμβάσεων, λίγο – πολύ αυθαίρετων. Ένα παράδειγμα από την ιστορία και τη γλώσσα των υπολογιστών ίσως και να δείχνει ορισμένες ρωγμές στην παραδεδομένη σοφία της γλωσσολογίας. Έχουμε συνηθίσει σήμερα να μιλάμε για τη μνήμη ενός υπολογιστή, χωρίς να αναρωτιόμαστε τι σημασίες μπορεί να κρύβει ένας τέτοιος …

Minibrains

Αγαπημένο θέμα της επιστημονικής φαντασίας (σε αυτό βασίζεται ολόκληρο το The Matrix) αλλά και συζητήσεων ανάμεσα στους «φιλοσόφους της νόησης»: τι θα γινόταν αν ένας εγκέφαλος μπορούσε να συντηρηθεί μέσα σε ένα βάζο με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά ώστε να παραμένει «ζωντανός» ενώ ταυτόχρονα του παρέχονται ερεθίσματα μέσω ηλεκτροδίων; Μήπως θα ήταν όντως ένας εγκέφαλος με συνείδηση που θα ζούσε μέσα σε ένα είδος πλατωνικού σπηλαίου, μη έχοντας επίγνωση ότι οι εμπειρίες του είναι κατασκευασμένες ψευδαισθήσεις; Και θα έπρεπε όντως οι εμπειρίες του να αποκαλούνται ψευδαισθήσεις; Μήπως το ίδιο δεν συμβαίνει και με τους δικούς μας εγκεφάλους με τη μόνη …

Μακρυά απ’ τις κακές σκέψεις!

Ενώ κάποιοι ερευνητές ψάχνουν αυτό που, στο κάτω κάτω της γραφής, κάποτε θα επιτρέψει στην τεχνοεπιστήμη να βοηθάει όσους δίνουν εξετάσεις να “θυμούνται όλη την ύλη” (σελ. 56) κάποιοι άλλοι θέλουν να προσφέρουν κοινωνικό έργο ευρύτερης σημασίας.Μια έρευνα νευροχημικών απ’ το πανεπιστήμιο του Cambridge, της οποίας τα πορίσματα δημοσιοποιήθηκαν στα nature το περασμένο φθινόπωρο, ισχυρίζεται ότι βρήκε την αιτία που ανεπιθύμητες σκέψεις έρχονται και ξανάρχονται στο μυαλό· δίνοντας την υπόσχεση ότι αυτό, στο όχι μακρινό μέλλον, θα αντιμετωπιστεί. Κατά τους ερευνητές το κακό συμβαίνει εξαιτίας μιας χημικής ουσίας που εκκρίνεται από εγκεφαλικά κύτταρα: του νευροδιαβιβαστή GABA. Κατά τους ειδικούς, η …

Ηλεκτρικές αναμνήσεις

Μια ομάδα ερευνητών του πανεπιστημίου της νότιας Καλιφόρνια και της ιατρικής σχολής του Wake Forest ανακοίνωσε ότι επιβεβαίωσε πειραματικά την θετική συνεισφορά εμφύτευσης ηλεκτροδίων στον εγκέφαλο, σε ζητήματα μνήμης. Οι ερευνητές έβαλαν σε “εθελοντές” που βρίσκονταν σε αντι-επιληπτική θεραπεία ηλεκτρόδια, σε συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου, διοχετεύοντας μικρά ηλεκτρικά σήματα. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή τους μετρήθηκε η κατά 15% βελτίωση της άμεσης μνήμης, και η κατά 25% βελτίωση της “μνήμης εργασίας”, σε όλους τους εθελοντές – μεγέθη που επιβεβαιώνουν προηγούμενα συμπεράσματα που είχαν γίνει σε πειραματόζωα. Στη διάρκεια του ίδιου πειραματικού course οι ερευνητές (παραδέχτηκαν ότι) έκαναν και τις ανάποδες μετρήσεις. …

Έξυπνες μηχανές, ανόητοι χρήστες

Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ένας μέσος χρήστης έξυπνου κινητού ελέγχει τη συσκευή κατά μέσο όρο 150 φορές την ημέρα. Κάτι, που σε βάθος χρόνου, μεταφράζεται σε σπατάλη 7 χρόνων μπροστά από την οθόνη (μόνο του κινητού, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται κι άλλες συσκευές) στη διάρκεια μιας ζωής. Η ανοησία του tittytainment σχεδιάζεται πλέον με επιστημονική ακρίβεια, και είναι αποτελεσματική!!! Κανονικά θα έπρεπε οι εταιρείες να πανηγυρίζουν: “τα πρώτα εφτά χρόνια ήταν το δύσκολο – ας τα κάνουμε δεκαετέσσερα!” Κυκλοφορούν όμως και εκτιμήσεις ανησυχίας. Η αιτία λέγεται «πολυ-διάσπαση της προσοχής». Μία άλλη σειρά επιστημονικών ερευνών, ενίοτε χρηματοδοτούμενων από τις ίδιες τις …

Σκέψου.

«Στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη ενός βιο-τσιπ εμπνευσμένου από τον εγκέφαλο που θα μιμείται την λειτουργία, το μέγεθος, την δύναμη και την κατανάλωση ενέργειας ενός βιολογικού εγκεφαλικού φλοιού. Εάν αποδειχτεί επιτυχημένο, το πρόγραμμα θα θέσει τα θεμέλια για λειτουργικές μηχανές που θα μπορούν να ενισχύουν τον άνθρωπο σε πολλές από τις πλέον απαιτητικές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν οι πολεμιστές σήμερα, όπως την επεξεργασία χρήσιμων πληροφοριών και τον σχεδιασμό επιχειρήσεων.» Η διακήρυξη αυτή – ή υπόσχεση ή απειλή, όπως θέλετε πάρτε το – αφορά στο πρόγραμμα SyNAPSE (Systems of Neuromorphic Adaptive Plastic Scalable Electronics ), είναι του 2008 και προέρχεται από …

Remember, or not

Γιατί ο τρόπος που θυμόμαστε (όπως, άλλωστε, και όλα τα έμβια όντα) τραβάει τόσο πολύ την προσοχή των επιστημόνων; Αν τους ρωτήσετε και ασχοληθούν να σας απαντήσουν, θα πάρετε μια τετριμένη ιατρική διακήρυξη: “για να βρεθούν θεραπείες για διάφορες μορφές αμνησίας, άνιας κλπ”. Όμως, είτε το παραδέχονται είτε όχι όλοι αυτοί οι νευροεπιστήμονες που σκαλίζουν τους εγκεφάλους (ή προσομοιώσεις τους) για να βρουν τα μυστικά της μνήμης, υπάρχουν ατσάλινοι κανόνες. Για να είναι εμπορικά αξιοποιήσιμη οποιαδήποτε θεραπεία θα πρέπει να έχει υπολογίσιμη πελατεία. Συνεπώς, θεραπείες της αμνησίας θα υπάρξουν μόνο όταν αυτή γενικευτεί… Στις αρχές του περασμένου Απρίλη μια ομάδα …

Με μια ματιά

Θα σας περνούσε ποτέ απ’ το μυαλό ότι κάτι τόσο κοινότοπο όσο το “ψάχνω να βρω τα κλειδιά μου, που στο διάολο τα άφησα;” θα μπορούσε να γίνει αντικείμενο “επιστημονικής έρευνας”; Όχι. Δεν πειράζει. Αν έχετε (μελλοντικά) στο περιβάλλον σας έναν ρομποτικό οικιακό βοηθό και του πείτε “ρε συ, βρες μου τα κλειδιά”, αυτός θα πρέπει να το κάνει, ακόμα κι αν το μπρελόκ δεν έχει πομπό προσδιορισμού θέσης – δεν ανήκει (ακόμα) στο internet of things… Στην αγγλική επιθεώρηση Proceedings of the Royal Society B, μια ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Aberdeen δημοσίευσε πρόσφατα μια πρώτη προσέγγιση του “πως …

Ρομποτικό γνώθι σαυτόν

Άλλα ρομπότ ασκούνται στον πόνο, άλλα μαθαίνουν να βγάζουν σωστά ηθικά συμπεράσματα, αλλά στην Νέα Υόρκη τρία γιαπωνέζικα ρομπότ NAO επέδειξαν αντιδράσεις που κρίνονται ως πρώτα σημάδια αυτο-αντίληψης. Το απόσπασμα είναι από σχετικό ρεπορτάζ: Η απόκτηση συνείδησης/αυτοαντίληψης από ρομπότ και τεχνητής νοημοσύνης θεωρείται ότι ενδεχομένως να αποτελέσει το έναυσμα της “singularity”, δηλαδή της στιγμής που οι μηχανές θα είναι σε θέση να εξελίσσονται ταχύτατα από μόνες τους, δημιουργώντας βελτιωμένες νέες γενιές και ξεπερνώντας κάποια στιγμή την ανθρώπινη νοημοσύνη… Αν και ένα τέτοιο ενδεχομένο φαντάζει αυτή τη στιγμή μακριά, το γεγονός ότι τρία ρομπότ Nao (ιαπωνικής προέλευσης) κατάφεραν να περάσουν μία …