Κάτι μας λέει (όχι «κάτι»… πολλά μας λένε!) πως όταν απ’ αυτήν εδώ την περιθωριακή γωνία του κυβερνοχώρου επιμένουμε ότι ο δήθεν φονιάς covid-19 είναι το άλλοθι και σημαία της βίαιης αναδιάρθρωσης των κοινωνικών σχέσεων (του κοινωνικού εργοστάσιου), της βίαιης και γρήγορης επιτάχυνσης της μηχανικής μεσολάβησης (engineering of everything), και της εφόδου του νεοκρατισμού, φαινόμαστε σαν ufo. Υπάρχουν κάμποσοι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί διαθέσιμοι στο λεξικό που θα μπορούσαν εύκολα να ριχτούν εναντίον μας: από «συνωμοσιολόγοι» ως «δεν ξέρουν τι τους γίνεται». Δεν ιδρώνει μεν τ’ αυτί μας… όμως, αν έχει σημασία οτιδήποτε γράφεται εδώ, αυτή δεν είναι φιλοσοφική. Αν δεν ενισχυθούν …
Μια χούφτα παρατηρήσεις ακόμα
Είναι πιθανό να ξενίζει το γεγονός ότι μια ιστορία που εμφανίζεται σαν «μαζικό πρόβλημα υγείας» (όπως ο covid-19) είναι πρακτικά πολύ περισσότερα και σημαντικότερα… Και ότι, κατά συνέπεια, η βίαιη αναδιάρθρωση των σωμάτων και των κοινωνικών σχέσεων μέσω της «πανδημίας» έτσι ώστε να γίνουν πιο «δεκτικά» στις απαιτήσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης είναι μια πολυδιάστατη εξέλιξη, που περιλαμβάνει όχι μόνο τακτικές και στρατηγικές δημόσιας τάξης (: η αστυνομο-ποίηση και η ψηφιο-ποίηση του υγιεινισμού) αλλά, επίσης, ενέργειες όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού (: η στρατιωτικο-ποίησή του). Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος (ή η ασταμάτητη μηχανή δεν ξέρει κάποιον) που να διορθώνει την διανοητική …
Επιτήρηση και έλεγχος / διαμόρφωση των συμπεριφορών: η μόνη πραγματική υγεία είναι η υγεία της μηχανής!
Στις 5 Απρίλη μπορούσε να διαβάσει κανείς, με ανάλαφρο τρόπο, στις σελίδες της καθεστωτικής «καθημερινής»: Kaushik Basu, καθηγητής οικονομικών στο Cornel, και chief economist της «παγκόσμιας τράπεζας» απ’ το 2012 ως το 2016: …Ξέρουμε από παλαιότερες μελέτες, ότι οι πανδημίες βλάπτουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων και αυτό μπορεί, με τη σειρά του, να επιδράσει αρνητικά στην ανάπτυξη, ακόμα και μετά την υποχώρησή τους. Πιστεύω επίσης ότι ο covid-19 θα επισπεύσει την αυτοματοποίηση και την ψηφιοποίηση… Νίκος Ευσταθίου, δημοσιογράφος (google news lab fellow το 2015, διαπιστευμένος σε δύο συνέδρια του world economic forum…): “…Οι δημοκρατίες συμμετέχουν και αυτές στην προσωρινή …
Ο φόβος είναι ο καλύτερος γιατρός (του συστήματος)
Οι υγιεινιστικές φοβίες (κάθε κλίμακας και έντασης) είναι άμεση έκφραση των φόβων των σχετικών με την αρτιμέλεια, τη νεότητα – και τον θάνατο. Η (αιώνια) νεότητα και η αθανασία είναι εδώ και έναν αιώνα (μετρημένο!) τα βασικά (έως τα μοναδικά) κλισέ της διαφήμισης· της προώθησης εμπορευμάτων. Το νοηματικό υλικό που αλέθουν, το υπονοούμενό τους. Απ’ το πιο ασήμαντο ως το πιο εντυπωσιακό όλα τα εμπορεύματα υπόσχονται έμμεσα ή και άμεσα την (κοινωνικά εννοημένη) νεότητα και την (κοινωνικά εννοημένη) υπέρβαση της φυσικής, ζωϊκής φθοράς. Μετά από έναν αιώνα σκληρής εκπαίδευσης σ’ αυτούς τους φόβους και στη «λύτρωση» μέσα απ’ την κατανάλωση …
Κομβίον κινδύνου
Έχει (ή λέει πως έχει) 50 εκατομμύρια χρήστες / πελάτες παγκόσμια. Μάλλον λίγοι / ες είναι. Η εταιρεία ηλεκτρονικών συνοικεσίων Tinder δικαιούται πάντως να πανηγυρίζει ότι έχει καθιερωθεί σα μεσολαβητής των ανθρώπινων λιμπιντικών ροών στον πλανήτη. Και, φυσικά, τίποτα δεν γίνεται με το αζημίωτο: κάβλες – ξεκάβλες η Tinder διανέμει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών / πελατών της σε 45 ακόμα εταιρείες (που ανήκουν στον ίδιο όμιλο, οπότε θεωρούνται “ενδο-ομιλικές συναλλαγές”) αλλά και σε διαφημιστικές. Παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (GDPR). Εντάξει. Όμως μπροστά στην ευτυχία τι αξία έχουν τα personal data; Τώρα η Tinder …
Πλαστοπροσωπία
Η Alice Bergmann ζει στο Chemnitz, στη γερμανία, και έχει ένα σοβαρό πρόβλημα με το ισλάμ. Πρέπει να ξεπεράσει ένα φοβερό σοκ, την δολοφονία της αδελφής της Elizabeth πριν μερικά χρόνια σ’ ένα πάρκο στο Βερολίνο. Και οι δύο δολοφόνοι ήταν μετανάστες. «Έχω πολύ μίσος μέσα μου, πολλή οργή, και ξέρω ότι αυτό το τραύμα θα ματώνει για πάντα» έγραψε η Bergmann σ’ ένα post στο λογαριασμό της στο facebook το 2015. Πολεμάει εναντίον των μεταναστών στην πρώτη γραμμή από τότε, ακόμα και απ’ την δουλειά της που είναι στην ομοσπονδιακή υπηρεσία για μετανάστες και πρόσφυγες. Ένας φίλος της απ’ …
Fiction
Έτσι ξεκινάει το blade runner, η θρυλική ταινία του Ridley Scott, γυρισμένη το 1982. Το L.A. είναι μια πόλη κομματιασμένη, με «πάνω» και «κάτω» κόσμο, και βασικό θέμα ασφαλείας είναι η ανάσχεση των «εισβολέων» βιοτεχνολογικής κατασκευής ανθρωποειδών που «δουλεύουν» σε άλλους πλανήτες…
Όχι πολλή ελευθερία
Η ύπαρξη του “like” στα social media ίσως δεν κάνει καλό. Οι εφευρέτες του, φυσικά, το καλό είχαν κατά νου. Την δυνατότητα του χρήστη να εκδηλώνει το (θετικό) γούστο του· ή, ειπωμένο διαφορετικά, την δυνατότητά του να έχει γούστο-δευτερολέπτων μηχανοποιήσιμο σαν “δεδομένο” του. Τώρα όμως κοινωνιολογικού τύπου έρευνες δείχνουν ότι τα “like” δεν κάνουν πολύ καλό· ειδικά στις νεότερες ηλικίες χρηστών. Γιατί; Επειδή (λένε οι ερευνητές) τους ρίχνουν σ’ ένα εντατικό κυνήγι “likes” για το οτιδήποτε που αναρτούν στα social media· οπότε διάγουν τον βίο τους κάτω από μεγάλη συναισθηματική και ψυχολογική πίεση. Μέσα στον ανταριασμένο κυβερνοωκεανό, τα “likes” είναι …
Η αΰπνία του ορυχείου
Δεν μπορούμε να ελέγξουμε την ακρίβεια αυτού του πίνακα. Έχει όμως μιαν αξία. Δείχνει πως αυτό που στην καθημερινότητα εννοείται σαν “προσωπικό” και “μοναδικό” είναι, απλά, συστατικό μιας τεράστιας και διαρκώς αυξανόμενης μάζας. Ένας ένας οι υπήκοοι του αναπτυγμένου καπιταλισμού είναι πολύ περήφανοι για την προσωπικότητά τους, που την θεωρούν λίγο πολύ “εξαιρετική”. Αλλά η αλήθεια είναι ακριβώς η ανάποδη: στον κυβερνοχώρο/κυβερνοχρόνο το μέγιστο που αναλογεί σε κάθε μια “εξαιρετική προσωπικότητα” είναι εκείνο που δικαιούται ένας κόκος άμμου στον ατέλειωτο βυθό της θάλασσας. Συμβαίνει, στ’ αλήθεια, η ατομική και συλλογική καταβύθιση. Όταν, όμως, είναι τόσο μαζική θεωρείται κανονική… bytes & …
Καταναλωτικά ήθη
Ένας εύκολος, γρήγορος και “ευχάριστος” τρόπος για να γίνει η μαζική εξοικείωση με τα βιομετρικά δεδομένα είναι η επιστράτευσή τους στην κατανάλωση. Υπάρχει ήδη παρελθόν στην αλλαγή απλών καθημερινών πρακτικών, όπως για παράδειγμα η πληρωμή. Η “πλαστική κάρτα” διαφημίστηκε σα διευκόλυνση και ασφάλεια (στα μέρη μας επιβάλλεται η χρήση της με κρατικά διατάγματα…) – έτσι ώστε το δεύτερο επίπεδο στη χρήση της, το σημαντικότερο, δηλαδή η γνώση της τράπεζας για τα εξατομικευμένα καταναλωτικά ήθη (αλλού πιο χοντρικά κι αλλού λεπτομερειακά) και η αποθήκευση απ’ την μεριά κάθε “σημείου πώλησης” των αγορών του ενός και του άλλου, αυτά πέρασαν σε δεύτερη …