Ψυχρή σύντηξη

Για κάποιους αντιπροσωπεύει το απόλυτο ενεργειακό μοντέλο: μια φτηνή πηγή ενέργειας χωρίς περιβαλλοντικές επιπλοκές. Η τελική (και, κυρίως, πρακτική) μορφή μιας τέτοιας πυρηνικής διαδικασίας δεν φαίνεται ακόμα πολύ κοντά. Για τους αισιόδοξους είναι στον ορίζοντα. Για τους ρεαλιστές χρειάζεται δουλειά ακόμα. Αν κάνουμε όμως εδώ ένα μικρό σχόλιο είναι για την ιστορική πορεία αυτής της ιδέας.

Ήταν το 1989 όταν δύο χημικοί, ο Martin Fleischmann και ο Stanley Pons ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν πειραματικά την παραγωγή μιας καινούργιας μορφής πυρηνικής ενέργειας, χωρίς έκλυση ραδιενέργειας, που την ονόμασαν “ψυχρή σύντηξη”. Τι είχαν κάνει; Με πολύ απλό εξοπλισμό, πάνω σ’ ένα κοινό τραπέζι, είχαν διοχετεύσει ηλεκτρικό ρεύμα “σπρώχνοντας” μια μεγάλη ποσότητα δευτέριου σε μια μεταλλική ράβδο παλλαδίου. Μετά απο κάποιο συγκεκριμένο χρόνο, η ράβδος άρχισε να ακτινοβολεί θερμότητα δυσανάλογα μεγαλύτερη απ’ την ηλεκτρική που είχε χρησιμοποιηθεί. Σε κάποια απ’ τα πειράματά τους αυτή η έκλυση συνεχιζόταν επί μέρες, όντας εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη από οποιαδήποτε γνωστή χημική αντίδραση. Υπέθεσαν ότι γίνεται κάποια πυρηνική αντίδραση, εικάζοντας ότι οι πυρήνες του δευτέριου συγκρούονται και μετατρέπονται σε ήλιο.

Καταγγέλθηκαν σαν απατεώνες: τέτοιου είδους πυρηνική αντίδραση ήταν παντελώς αδιανόητη με βάση τις τότε γνώσεις των φυσικών… Επιπλέον στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 θα ήταν “παράλογα επικίνδυνο” να τολμήσει κανείς να τα βάλει με τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες και τα συμφέροντά τους…

Υπήρξε όμως μια αισχρή μειοψηφία φυσικών (συμπεριλαμβανόμενων, πια, και πολύ διάσημων τέτοιων) που προτίμησαν να ψάξουν το ζήτημα. Μετά από 30 χρόνια ερευνών, μάλλον περιθωριακών σε σχέση με τον κύριο όγκο των σχετικών χρηματοδοτήσεων, είναι παραδεκτό ότι οι συνθήκες κάτω απ’ τις οποίες οι Fleischmann και Pons έκαναν τα πειράματά τους δεν είχαν μελετηθεί ποτέ προσεκτικά. Τα πειραματικά τους ευρήματα έχουν επιβεβαιωθεί – αλλά δεν υπάρχει ακόμα η θεωρία που να τα εξηγεί. Μόνο υποθέσεις.

Αυτοί που πριν 30 χρόνια θεωρήθηκαν απατεώνες μπορεί στα επόμενα 20 να κηρυχτούν “σωτήρες της ανθρωπότητας”! Ποιός νομίζει ότι η λεγόμενη “τεχνοεπιστημονική πρόοδος” αποκλείει τα τάκλιν στην καρωτίδα· ειδικά όταν υπάρχουν ισχυρά αντίθετα συμφέροντα σε “αιρετικές” ιδέες;

bytes & genes | cyborg #17 – 02/2020