Xenobot

Η εικόνα που έχουμε συνήθως για τα ρομπότ περιλαμβάνει συνήθως πολύ πλαστικό, πολύ μέταλλο, καλώδια που μεταφέρουν ρεύμα, θορυβώδη μοτεράκια και ενδεικτικές λυχνίες να αναβοσβήνουν. Αυτή ήταν και σε μεγάλο βαθμό παραμένει η κυρίαρχη αντίληψη περί ρομπότ, τόσο στην πράξη όσο και στην (επιστημονική) φαντασία.

Τα τελευταία χρόνια τα ρομπότ έχουν λάβει και μια ακόμα «άυλη» μορφή. Πακέτα λογισμικού όπως οι προσωπικοί βοηθοί που ενσωματώνουν πλέον πολλά smartphone ανήκουν σε αυτή την κατηγορία – η ταινία Her ήταν ίσως από τις πρώτες που αποτύπωσε καλλιτεχνικά το νέο αυτό είδος ρομπότ. Κι αυτά τα ρομπότ όμως είναι στο κάτω – κάτω ηλεκτρονικές (και καθόλου άυλες) συσκευές.

Η επιστήμη όμως δεν παραμένει με σταυρωμένα τα χέρια. Δεν αποκλείεται το επόμενο είδος ρομπότ να κατασκευάζεται εξολοκλήρου από βιολογικά υλικά (όπως στο πρώτο Blade Runner). Αμερικάνοι ερευνητές (χρηματοδοτούμενοι, μεταξύ άλλων, και από την DARPA) κατάφεραν πρόσφατα να σχεδιάσουν σε υπολογιστή και κατόπιν να κατασκευάσουν μικροσκοπικά ρομπότ χρησιμοποιώντας ως δομικό υλικό κύτταρα από ένα είδος βατράχου. Η σχεδίαση περιλάμβανε πάρα πολλούς μήνες προσομοιώσεων σε έναν υπερ-υπολογιστή ώστε να βρεθούν τα καλύτερα σχήματα στα οποία θα μπορούσαν να συνδυαστούν τα κύτταρα.

Με τη χρήση μικροσκοπικής λαβίδας, πραγματικά κύτταρα βατράχου τοποθετήθηκαν το ένα δίπλα στο άλλο με βάση τα σχήματα που βγάλανε οι προσομοιώσεις και στο όλο κατασκεύασμα προστέθηκαν επίσης κύτταρα καρδιακών μυών ώστε να υπάρχει και η δυνατότητα κίνησης. Κι εγένετο Φρανκενστάιν! Τα μικρά xenobot (όπως τα ονόμασαν) άρχισαν να κινούνται και μάλιστα να επιδεικνύουν και κάτι που έμοιαζε με συνεργατική συμπεριφορά, όταν βρίσκονταν πολλά μαζί στον ίδιο χώρο.

Κανείς δεν ξέρει να πει με βεβαιότητα αν αυτά τα ρομπότ θα έπρεπε να θεωρηθούν ζωντανοί οργανισμοί – μάλλον όχι, δεδομένου ότι δεν έχουν μεταβολισμό ούτε αναπαράγονται, τουλάχιστον προς το παρόν. Ανεξάρτητα από το αν τέτοια «φιλοσοφικά» ερωτήματα απαντηθούν, η καπιταλιστική αξιοποίηση των xenobot δεν θα αργήσει, αν φανεί ότι έχουν τέτοιο δυναμικό. Αποτελούν ένα ακόμα δείγμα ότι η 4η βιομηχανική επανάσταση προχωράει ταχύτατα προς κατευθύνσεις που ούτε καν διανοούνται οι μακάριοι χρήστες smartphone.

bytes & genes | cyborg #18 06/2020