Εφήμερα γονίδια

Είναι απ’ αυτές τις επιστημονικές διαδικασίες που (με το φτωχό μυαλό μας) δύσκολα θα θεωρούσαμε όντως “επιστημονικές”: πρώτα (υποστηρίζουν κάποιοι) ότι βρήκαν τα γονίδια για το Α ή Β, και ύστερα προσπαθούν να αποδείξουν ότι όντως πρόκειται γι’ αυτά.

Ο καθηγητής Peter εξελικτικής βιολογίας Holland και η μεταπτυχιακή του Anne Booth (του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και οι δύο) ισχυρίζονταν ότι είχαν εντοπίσει τα γονίδια που ευθύνονται για την πρώτη φάση, την εβρυακή, της ανθρώπινης εξέλιξης. Δυστυχώς γι’ αυτούς δεν μπορούσαν, ωστόσο, να διαπιστώσουν αν όντως κάνουν κάτι, και τι.

Ώσπου ήρθαν κινέζοι ερευνητές να τους βοηθήσουν. Αυτοί έκαναν μια λίστα όλων των γονιδίων που είναι “ζωντανά” στα πρώτα στάδια της εμβρυακής εξέλιξης, και εκείνα των άγγλων ερευνητών ήταν μέσα.

Η ερευνητική ομάδα της Οξφόρδης αναθάρρησε. Ανέλυσε τα στοιχεία της κινεζικής έρευνας με μεγάλη προσοχή. Και ανακάλυψε ότι τα γονίδια που είχε εντοπίσει είναι δραστήρια για μια ελάχιστη μονάδα χρόνου, στο διάστημα που μεσολαβεί στην αρχική φάση της κυτταρικής διαίρεσης, από 8 σε 16 κύτταρα. Είναι η εξελιγκτική στιγμή όπου άλλα κύτταρα αρχίζουν να δημιουργούν τον πλακούντα, και άλλα το έμβρυο. Μόλις γίνει η διαίρεση σε 16 κύτταρα και ο διαμερισμός αρμοδιοτήτων, τα συγκεκριμένα “εξελικτικά” γονίδια σταματούν να εκφράζονται. Με άλλα λόγια είναι “ζωντανά” μόνο για λίγες ώρες.

Αν υποθέσουμε ότι η ανακάλυψη στέκει, γεννάει διάφορες απορίες. Πόσα, άραγε, άλλα γονίδια κάνουν κάτι ανάλογο, για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα; Τι ακριβώς λένε οι γενετιστές ότι ξέρουν; Τι ξέρουν τα δικά τους γονίδια για την επιστημονικά συσκευασμένη άγνοια;

bytes & genes | cyborg #07 – 10/2016