Ρομποτικό γνώθι σαυτόν

Άλλα ρομπότ ασκούνται στον πόνο, άλλα μαθαίνουν να βγάζουν σωστά ηθικά συμπεράσματα, αλλά στην Νέα Υόρκη τρία γιαπωνέζικα ρομπότ NAO επέδειξαν αντιδράσεις που κρίνονται ως πρώτα σημάδια αυτο-αντίληψης. Το απόσπασμα είναι από σχετικό ρεπορτάζ:

Η απόκτηση συνείδησης/αυτοαντίληψης από ρομπότ και τεχνητής νοημοσύνης θεωρείται ότι ενδεχομένως να αποτελέσει το έναυσμα της “singularity”, δηλαδή της στιγμής που οι μηχανές θα είναι σε θέση να εξελίσσονται ταχύτατα από μόνες τους, δημιουργώντας βελτιωμένες νέες γενιές και ξεπερνώντας κάποια στιγμή την ανθρώπινη νοημοσύνη…
Αν και ένα τέτοιο ενδεχομένο φαντάζει αυτή τη στιγμή μακριά, το γεγονός ότι τρία ρομπότ Nao (ιαπωνικής προέλευσης) κατάφεραν να περάσουν μία τροποποιημένη έκδοση του αποκαλούμενου «wise man puzzle» (το τεστ του σοφού) ίσως να δείχνει ότι είναι πιο κοντά από ό,τι πιστεύουμε.

Στην περίπτωση των τριών ρομπότ, οι ρομποτιστές προγραμμάτισαν τα τρία “πειραματόζωα” έτσι ώστε να “πιστεύουν” πως τα δύο εξ αυτών έχουν υποστεί επέμβαση (“dumbing pill”: “χάπι αποβλάκωσης”) ώστε να μειωθεί η νοημοσύνη τους, με αποτέλεσμα να είναι βουβά – αλλά δεν ήξεραν ποια. Πρακτικά, δύο από αυτά γίνονταν βουβά μέσω ενός πατήματος κουμπιού στο κεφάλι τους. Και τα τρία ερωτήθηκαν στη συνέχεια ποια δεν είχαν λάβει το «dumbing pill». Και τα τρία προσπάθησαν να απαντήσουν «δεν ξέρω», αλλά μόνο το ένα μπόρεσε να το κάνει, κάτι που σήμαινε ότι ήταν αυτό που δεν ήταν βουβό. Ακούγοντας τον εαυτό του να συνθέτει απάντηση, το ρομπότ άλλαξε την απάντησή του, δηλώνοντας ότι το ίδιο είναι αυτό που δεν έχει λάβει το “dumbing pill”.

Η μικρή αυτή άσκηση δείχνει ότι ένας βαθμός αυτοαντίληψης μπορεί να επιτευχθεί από ρομπότ, και αποτελεί σημαντική πρόοδο.
Το θέμα δεν είναι μόνο ότι ένα ρομπότ βρήκε την σωστή την απάντηση, αλλά ότι υπάρχουν άνθρωποι που θα αποτύγχαναν σίγουρα στο απλούστατο αυτό τεστ από τη θέση των «πειραματόζωων». Επομένως, το κρίσιμο ερώτημα μπορεί να τεθεί και ως εξής: ύστερα από πόση κατανάλωση «χαπιών αποβλάκωσης», θα ανατείλει η εποχή της τεχνητής νοημοσύνης;

Προετοιμαστείτε…

bytes & genes | cyborg #07 – 10/2016