Fake AI

Υποτίθεται ότι η τεχνητή νοημοσύνη κάνει άλματα και ότι θα είναι μία από τις βασικές τεχνολογικές κατευθύνσεις της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Υποτίθεται επίσης ότι θα μηχανοποιήσει πολλές εργασίες και ότι θα αφανίσει εξίσου πολλές θέσεις εργασίας. Προς το παρόν πάντως φαίνεται να αντιμετωπίζει μερικά θεματάκια, μερικές φορές ακόμα και στην εκτέλεση των πιο απλών εργασιών. Μια εταιρεία πουλούσε υπηρεσίες μετατροπής φωνητικών μηνυμάτων σε κείμενο, χρησιμοποιώντας (υποτίθεται) τεχνητή νοημοσύνη. Όμως αποκαλύφθηκε ότι αυτό που τελικά έκανε ήταν να προσλαμβάνει υπαλλήλους τηλεφωνικών κέντρων για να κάνουν αυτοί, εννοείται με χαμηλό κόστος, τη δουλειά της μετατροπής σε κείμενο. Κάποιες άλλες πουλούσαν υπηρεσίες ατζέντας και προγραμματισμού εργασιών χρησιμοποιώντας (υποτίθεται) chatbot. Μέχρι που αποκαλύφθηκε ότι οι φωνές πίσω από τα chatbot ήταν πραγματικοί άνθρωποι που δούλευαν επί 12 ώρες ημερησίως προσποιούμενοι ότι είναι chatbot. Ήταν τόσο εξαντλητική η δουλειά τους (το κοινώς λεγόμενο «κάψιμο») που παρακαλούσαν να αντικατασταθούν επιτέλους από πραγματικά chatbot. Και κάποια άλλη εταιρεία χρησιμοποιούσε (υποτίθεται) τεχνολογία έξυπνης σάρωσης ώστε να διαβάζει και να επεξεργάζεται τυπωμένες αποδείξεις. Αλλά αποδείχτηκε ότι χρησιμοποιούσε το Mechanical Turk της Amazon, μια crowdsourcing πλατφόρμα (το crowdsourcing είναι η εκτέλεση μιας εργασίας χαμηλών απαιτήσεων αλλά μεγάλου όγκου μέσω του κατακερματισμού της σε τμήματα που το καθένα το αναλαμβάνει ένας άνθρωπος, είτε εθελοντικά είτε επί πληρωμή) από την οποία προσλάμβανε χαμηλόμισθους υπαλλήλους που διάβαζαν και ψηφιοποιούσαν τις αποδείξεις.

Η ιστορία φαίνεται να επεναλαμβάνεται. Ο παλιός, καλός μηχανικός Τούρκος του Benjamin ήταν (υποτίθεται) ένα μηχανικό αυτόματο του 18ου αιώνα που μπορούσε να παίζει σκάκι. Ήταν μάλιστα τόσο καλός που είχε νικήσει ακόμα κι επαγγελματίες σκακιστές. Κάποια στιγμή αποκαλύφθηκε ότι οι νίκες του οφείλονταν όντως στην ιδιοφυή του κατασκευή, αν και η ιδιοφυία συνίστατο στην κατασκευή ενός χώρου μη εύκολα αντιληπτού και αρκετά μικρού ώστε να χωράει ένας άνθρωπος (πραγματικός πρωταθλητής στο σκάκι) που έβλεπε την παρτίδα και κουνούσε τα χέρια του Τούρκου. Όμως ο Τούρκος είχε κάνει τη δουλειά του. Είχε πείσει αρκετούς ότι ήταν όντως δυνατό να μηχανοποιηθεί ακόμα και η αφηρημένη σκέψη· υπήρχαν ήδη αρκετά εντυπωσιακά αυτόματα που μπορούσαν να επιτελέσουν σωματικές κινήσεις. Έτσι και τώρα φαίνεται ότι το hype γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να χτιστεί μεθοδικά, ακόμα κι αν οι πραγματικές της δυνατότητες ακόμα δεν ανταποκρίνονται στις υποσχέσεις της. Η φάρσα (επανάληψη της ιστορίας…) εν προκειμένω συνίσταται στο ότι το αυτόματο δεν κινείται από τον κρυμμένο καμπούρη νάνο σκακιστή αλλά από έναν φανερό και ταυτόχρονα αόρατο puppet master: τον καπιταλισμό στη φάση της ακραίας εκμηχάνισής του.

bytes & genes | cyborg #13 – 10/2018