Γλώσσα λανθάνουσα…

Η κίνηση των ματιών, η νευρικότητα των χεριών, η στάση του σώματος, οι αντιφάσεις στις διηγήσεις και πολλά ακόμα, είναι στοιχεία της ζωντανής επικοινωνίας που μπορούν να δείξουν (ή να κρύψουν) την ειλικρίνεια. Η κωδικοποίηση αυτών των στοιχείων, πρώτα ως αντικείμενο μελέτης των κοινωνικών και συμπεριφορικών επιστημών και στην συνέχεια ως δεδομένα που τροφοδοτούν μηχανές οι οποίες σχεδιάζουν γραφήματα, έχει προσφέρει στον θαυμαστό πολιτισμό μας, μεταξύ άλλων, και τις μηχανές της αλήθειας· ή αλλιώς τους ανιχνευτές ψεύδους. To veripol είναι ένας ανιχνευτής ψεύδους διαφορετικός από τους υπόλοιπους. Στο κλασικό παράδειγμα έχουμε τα καλώδια και τους αισθητήρες που παρατηρούν τις μεταβολές …

Τα παιχνίδια της επιστήμης

Θα μπορούσε η έρευνα για το πολυ-πόθητο εμβόλιο να περιλαμβάνει και βιντεοπαιχνίδια, σαν αυτά που παίζονται στο κινητό για να περνάει η ώρα; Από ό,τι φαίνεται, ναι· μάλιστα, αποτελούν και ένα κρίσιμο στοιχείο της ιδεολογίας που περιβάλλει αυτή την έρευνα – και την επιστήμη γενικά. Αυτό της “επιστήμης των πολιτών”. Το παραπάνω σποτ είναι μια πολεμική παρουσίαση του βιντεοπαιχνιδιού eterna.

Κατασκευές πραγματικοτήτων

Πόσο εύκολο είναι να φτιάξει ο καθένας μια δική του πραγματικότητα; Όσο εύκολο κι αν ήταν στο παρελθόν, οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης το κάνουν ακόμα ευκολότερο – και πιο “διασκεδαστικό”. Καθώς τα μέσα αλλάζουν και εξελίσσονται, ο σκοπός παραμένει ο ίδιος· η δημιουργία και διατήρηση ιδεολογιών.

Η εργασία είναι ο στόχος.

Τα μέτρα που πάρθηκαν (και θα παρθούν) με αφορμή την πανδημία έχουν τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομία γενικά και την αγορά εργασίας ειδικότερα. Η ρητορική λέει ότι για να σωθούν ζωές, πρέπει να θυσιαστεί η οικονομία. “Η ανθρώπινη ζωή πάνω από τα κέρδη!” είναι το σύνθημα· και προβληματισμοί για το αν τα κράτη έχουν αντι-καπιταλιστικές τάσεις, προκειμένου να μας προστατεύσουν, εκδηλώνονται στα καφενεία των φίλων της εργατικής τάξης.

To ανθρώπινο πρόσωπο των big data

Έχουν τα data ανθρώπινο πρόσωπο; Μόνο στην σκέψη των δημιουργών τους. Ίσως η έκφραση θέλει να αναδείξει απλώς τα θετικά που έχει για μας τους ανθρώπους, η ανακάλυψη και η εκμετάλλευση αυτής της νέας πρώτης ύλης, της πληροφορίας. Ή και όχι· ίσως να είναι η στεγνή ερμηνεία που προκύπτει από την ίδια την διαδικασία της ψηφιοποίησης: ότι το σώμα είναι απλά ένας όγκος πληροφοριών. Ότι οι σχέσεις είναι ένα σύμπλεγμα δικτύων και ροών· ότι οι σκέψεις είναι ηλεκρικά σήματα. Μπορεί να διαφωνήσει κανείς με τους ειδικούς; “Μα όλα αυτά είναι αποδεδειγμένα επιστημονικά!”

Σαράντα χρόνια πριν.

Wall Street, 1979. Ένας ντοκυμαντερίστας, ο David Hoffman, γυρίζει στους δρόμους της Νέας Υόρκης μαζεύοντας γνώμες, εντυπώσεις, συνειρμούς για την νέα κανονικότητα που ήταν τότε καθ’ οδόν. Για την “εποχή της πληροφορίας”.

Η ορχήστρα της “αλήθειας”

Ο έλεγχος των μέσων μαζικής ενημέρωσης και κατ’ επέκταση η χειραγώγιση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν είναι καινούριο κόλπο. Αν χρειάζεται ακόμα να αποδείξουμε ότι τα δελτία ειδήσεων χρησιμοποιούνται ως διαμορφωτές της πραγματικότητας, τότε είμαστε πολλά βήματα πίσω σε οτιδήποτε ανταγωνιστικό. Παρόλα αυτά, επί “πανδημικής κρίσης” φάνηκε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι δεδομένο.

Έχει ο καναπές εξάτμιση;

Η καθαρή ατμόσφαιρα των μητροπόλεων εμφανίζονταν ανα διαστήματα, με την μορφή πανοραμικών φωτογραφιών, στις καλές ειδήσεις των ημερών της καραντίνας. Αν υπήρχε κάποιο παράπλευρο όφελος εκείνη η περίοδος ήταν και η “υγεία της ατμόσφαιρας”, ισχυρίζονταν διάφοροι. Βέβαια, σε μια περίοδο στην οποία κυκλοφορεί το ένα δέκατο των οχημάτων, είναι λογικό να υπάρχει μια διαφορά στην εκπομπή ρύπων αλλά και στην γενικότερη εικόνα της πόλης-από-ψηλά. Δεν υπάρχει κάτι κρυφό, ούτε κάτι αξιοσημείωτο εδώ. Τώρα, αν για να την παρατηρήσει κανείς αυτή την διαφορά χρειάζεται ρυπομετρητής, μια καλή ώρα στα Τουρκοβούνια με καλό φωτισμό και αρκετή αυθυποβολή των πνευμόνων ότι “όντως ρε …

Τεχνικές λογοκρισίας: το παράδειγμα ενός απαρτχάιντ

Το ισραηλινό απαρτχάιντ στο παλαιστινιακό έδαφος δεν θα μπορούσε, σε μια εποχή όπου η πληροφορία “κυκλοφορεί ελεύθερη”, να μην συμπληρώνεται και από το αντίστοιχο διαδικτυακό απαρτχάιντ ή αλλιώς τον έλεγχο και την λογοκρισία σε πληροφορίες που το αφορούν και κυκλοφορούν στον παγκόσμιο ιστό. Η πρακτική της λογοκρισίας ή της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας ήταν πάντα στην βασική εργαλειοθήκη κάθε απολυταρχικού καθεστώτος. Και το ισραήλ δίνει το παράδειγμα και σε αυτό.