Είναι δείγμα των καιρών. Την προηγούμενη φορά που έγινε mainstream  η φιλολοφία για “μετανάστευση σε άλλους πλανήτες” ήταν όταν οι αμερικάνοι επέδειξαν παγκόσμια την προσελήνωσή τους. Πρόγραμμα “apollo”, τέλη δεκαετίας του ‘60, αρχές του ‘70. Το “ο άνθρωπος στο φεγγάρι” ήταν τότε τόσο δυνατό ώστε να επιτρέψει κάθε άλλη φαντασίωση: “ο άνθρωπος στον άρη”, “ο άνθρωπος στον κρόνο”… Στην πράξη το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα  “απέδειξε την ανωτερότητά του” (έναντι του σοβιετικού), έβγαλε τα συμπέρασματα και τις τεχνικές εφαρμογές που ήθελε για την “επί γης ειρήνη” (καταλαβαίνετε…), και άφησε τους πλανήτες στην ησυχία τους. Η σχετική φιλολογία έχει επανακάμψει, αλλά τώρα …

Μπορούμε να κοροΐδεύουμε το μεγάλο δουκάτο του λουξεμβούργου, αλλά τα αφεντικά του είναι μπροστά. Πολύ μπροστά. Το τελευταίο κατόρθωμά τους ήταν η νομοθεσία για τα δικαίωματα εξόρυξης πρώτων υλών από εξω-γήινες πηγές. Ο σοσιαλδημοκράτης αντιπρόεδρος και υπουργός οικονομικών του μεγάλου δουκάτου Etienne Schneider έσπευσε να καθησυχάσει: το λουξεμβούργο δεν θα κατοχυρώνει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε κάποια εξωγήινη περιοχή ή ουράνιο σώμα. Απλά την ιδιοκτησία στις πρώτες ύλες, όποιες κι αν είναι, όπου κι αν βρεθούν. Το μεγάλο δουκάτο είναι το πρώτο ευρωπαϊκό κράτος που προσφέρει τέτοιες νομικές κατοχυρώσεις. Δεν έχει διαστημικό πρόγραμμα, έχει όμως πεζά κίνητρα: για να εγκατασταθούν στην επικράτειά …

Ο κύριος στην πρώτη φωτογραφία είναι ο γνωστός γλωσσολόγος Roman Jakobson, ένας από τους βασικότερους (αν όχι ο κύριος) θεμελιωτές του δομισμού στη γλωσσολογία. Έχοντας ως σημείο εκκίνησης τις θεωρίες του Saussure, τις πήγε ένα βήμα παραπέρα. Για τις σχετικές θεωρίες, τα λεγόμενα φωνήματα (κάτι σαν μοναδικά χαρακτηριστικοί ήχοι) αποτελούν τους δεμέλιους λίθους της γλώσσας. Ο Jakobson έκανε ένα ακόμα βήμα κατάτμησης, θεωρώντας ότι κι αυτά ακόμα χτίζονται με βάση αντιθετικά (δυαδικά…) ζεύγη διακριτικών χαρακτηριστικών που αφορούν στον τρόπο παραγωγής μέσα στην στοματική κοιλότητα (π.χ. η αντίθεση ανάμεσα σε έρρινα και στοματικά σύμφωνα). Μέσω αυτών των αντιθέσεων χτίζεται η γλώσσα …

Κάθε σύγχρονος υπολογιστής υποτίθεται ότι είναι στην ουσία του η υλοποίηση μιας ιδεατής μηχανής, της καθολικής μηχανής Turing που μπορεί να υπολογίσει οποιαδήποτε υπολογίσιμη συνάρτηση. Εξαιρετικά απλή στη σύλληψή της, μια μηχανή Turing αποτελείται από μια χάρτινη ταινία που περιέχει μια σειρά συμβόλων, μια κεφαλή για να διαβάζει από και να γράφει στην ταινία, έναν καταχωρητή που περιέχει την κατάσταση της μηχανής κι έναν πίνακα οδηγιών με τη σειρά εντολών – κινήσεων (γράψιμο, σβήσιμο, διάβασμα, μετακίνηση) που πρέπει να εκτελέσει η κεφαλή. Οι μηχανές Turing ποτέ δεν κατασκευάστηκαν σε αυτή τη μορφή τους για να εφαρμοστούν σε πραγματικά προβλήματα. Ήταν …

Μήπως η ραδιενέργεια δεν είναι τόσο κακή όσο νομίζουμε; Η άγρια πανίδα έχει “επιστρέψει” δίπλα στο τσιμεντένιο καύκαλο του πυρηνικού σταθμού του Τσέρνομπιλ, στην ουκρανία, που πριν 30 χρόνια έγινε εφιάλτης για την ευρώπη και σύμβολο δικαίωσης του ευρωπαϊκού (και του παγκόσμιου) αντι-πυρηνικού κινήματος. Υπάρχουν όμως άτομα που πάσχουν από αθρίτιδα, άσθμα, ή ψωρίαση που υποστηρίζουν επίμονα ότι τα μπάνια σε ραδιενεργές πηγές τους κάνουν καλό. Μια έρευνα από την αιγίδα του γερμανικού Helmholtz Center for Heavy Ion Research, με έδρα στο Darmastadt φαίνεται να τους δικαιώνει. Η “ήπια” ραδιενέργεια αυξάνει την οστική μάζα και βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα – …

Μπορεί η χαρτογράφηση του ανθρώπινου (ακόμα σε πολύ μικρό τμήμα του) dna και του dna άλλων ειδών να μην προσφέρει εκείνες τις μαγικές γονιδιακές συσχετίσεις και “λύσεις” που θα ήθελαν οι έμποροι (οι διαφημίσεις συνεχίζονται πάντως!!!), ίσως όμως προσφέρει περιπέτειες στους … παλαιοντολόγους του είδους μας. Και όχι μόνο του δικού μας. Οι συγκρίσεις ανάμεσα σε τμήματα του ανθρώπινου γονιδιώματος και εκείνου άλλων οργανισμών (και μάλιστα μικροοργανισμών) έχουν προκαλέσει διάφορες εκπλήξεις στους σχετικούς ερευνητές. Κάθε τόσο ανακαλύπτουν ότι ολόκληρες αλληλουχίες dna ρετροϊών υπάρχουν ενσωματωμένες στο ανθρώπινο. Ως τώρα το 8% του γονιδιώματός μας έχει ταυτοποιηθεί σαν προερχόμενο από “ενδογενείς ρετροϊούς” …

Ο ρώσος μηχανικός και συγκολλητής (παλιά ειδικότητα…) Sergei Kulagin (δεξιά) και οι φίλοι του συναρμολογούν ένα ρομπότ που έχουν βαφτίσει “Alien Aggressor”, ένα θηρίο ύψους 3 μέτρων και βάρους 600 κιλών, στο Divnogorsk, μια πόλη της Σιβηρίας. Ο “Alien Agressor” που προορίζεται να κουβαλάει (να σέρνει ίσως) τον εαυτό του κινούμενος, αποτελείται από χρησιμοποιημένα εξαρτήματα αυτοκινήτων – κι αυτό τον κάνει μοναδικό. Ποιός είπε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για τέχνη στην ρομποτική; Ποιός είπε ότι ο Ranxerox πέθανε χωρίς απογόνους; bytes & genes | cyborg #05 – 02/2016

Η Θαλιδομίδη παρουσιάστηκε το 1957, πρώτα στη δυτική γερμανία, σαν ένα αβλαβές ηρεμιστικό, απ’ την φαρμακοβιομηχανία Chemie – Grünenthal. Το ηρεμιστικό διαφημιζόταν ειδικότερα (και) για τις εγκύους. Επί 5 χρόνια, ως το 1962, η Θαλιδομίδη χρησιμοποιούνταν περίπου σαν την ασπιρίνη· στην ίδια πενταετία άρχισαν να γεννιούνται εκατοντάδες παιδιά σαν το κοριτσάκι της φωτογραφίας: με εντελώς παραμορφωμένα τα άκρα τους. Υπήρχαν επίσης και πολλοί θάνατοι εμβρύων. Η επιστημονική σοφία της εποχής απέδιδε αυτές τις δυσμορφίες στην “πυρηνική ακτινοβολία”. Η Θαλιδομίδη κυκλοφορούσε εν τω μεταξύ σε πάνω από 40 χώρες, όπου επαναλαμβάνονταν οι γεννήσεις παιδιών με μεγάλες παραμορφώσεις στα χέρια και τα …

Ο εικονιζόμενος είναι ο Isaac Newton. Τώρα, “sir Isaak” ονομάζεται προς τιμήν του ένας αλγόριθμος που, κατά τους κατασκευαστές του, είναι ένα μικρό μεν αλλά αποφασιστικό βήμα προς τον “ρομποτικό επιστήμονα”. Ο αλγόριθμος ψάχνει και βρίσκει “νόμους” που βρίσκονται πίσω από φυσικά δυναμικά συστήματα, συμπεριλαμβανόμενων μη γραμμικών βιολογικών συστημάτων. Ο πρωτότυπος Newton θα στριφογυρίζει στον τάφο του, αλλά ο κόσμος προχωράει. Τι είναι τα δυναμικά φυσικά συστήματα; Οτιδήποτε. Από την συμπεριφορά χημικών συστατικών στη διάρκεια δημιουργίας μιας χημικής ένωσης μέχρι την παραγωγή ινσουλίνης απ’ το πάγκρεας. Το πλεονέκτημα του συγκεκριμένου αλγόριθμου, κατά τους δημιουργούς του, είναι ότι μπορεί να βγάλει …