Ο φόβος είναι ο καλύτερος γιατρός (του συστήματος)

Οι υγιεινιστικές φοβίες (κάθε κλίμακας και έντασης) είναι άμεση έκφραση των φόβων των σχετικών με την αρτιμέλεια, τη νεότητα – και τον θάνατο. Η (αιώνια) νεότητα και η αθανασία είναι εδώ και έναν αιώνα (μετρημένο!) τα βασικά (έως τα μοναδικά) κλισέ της διαφήμισης· της προώθησης εμπορευμάτων. Το νοηματικό υλικό που αλέθουν, το υπονοούμενό τους. Απ’ το πιο ασήμαντο ως το πιο εντυπωσιακό όλα τα εμπορεύματα υπόσχονται έμμεσα ή και άμεσα την (κοινωνικά εννοημένη) νεότητα και την (κοινωνικά εννοημένη) υπέρβαση της φυσικής, ζωϊκής φθοράς. Μετά από έναν αιώνα σκληρής εκπαίδευσης σ’ αυτούς τους φόβους και στη «λύτρωση» μέσα απ’ την κατανάλωση …

Η εκπαίδευση στα πρόθυρα της 4ης βιομηχανικής επανάστασης

Το εκπαιδευτικό σύστημα, στην μορφή που το ξέρουμε σήμερα, έχει μια ηλικία μόλις 200 ετών. Σε προηγούμενες εποχές, οι εγκύκλιες σπουδές ήταν κάτι που αφορούσε μόνο τις ελίτ. Όμως η εκβιομηχάνιση, καθώς άλλαξε τον τρόπο που εργαζόμαστε, δημιούργησε και την ανάγκη για καθολική εκπαίδευση. Οι εργοστασιάρχες χρειάζονταν πειθήνιους, υποτακτικούς εργάτες που δεν θα καθυστερούσαν στη δουλειά τους και θα έκαναν ό,τι τους λέγανε οι διευθυντές τους. Το να είσαι κλεισμένος όλη τη μέρα σε μια τάξη μαζί με ένα δάσκαλο ήταν καλή προπόνηση προς αυτή την κατεύθυνση. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι πρώτοι βιομήχανοι έπαιξαν καίριο ρόλο στη δημιουργία και την …

Ψυχρή σύντηξη

Για κάποιους αντιπροσωπεύει το απόλυτο ενεργειακό μοντέλο: μια φτηνή πηγή ενέργειας χωρίς περιβαλλοντικές επιπλοκές. Η τελική (και, κυρίως, πρακτική) μορφή μιας τέτοιας πυρηνικής διαδικασίας δεν φαίνεται ακόμα πολύ κοντά. Για τους αισιόδοξους είναι στον ορίζοντα. Για τους ρεαλιστές χρειάζεται δουλειά ακόμα. Αν κάνουμε όμως εδώ ένα μικρό σχόλιο είναι για την ιστορική πορεία αυτής της ιδέας. Ήταν το 1989 όταν δύο χημικοί, ο Martin Fleischmann και ο Stanley Pons ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν πειραματικά την παραγωγή μιας καινούργιας μορφής πυρηνικής ενέργειας, χωρίς έκλυση ραδιενέργειας, που την ονόμασαν “ψυχρή σύντηξη”. Τι είχαν κάνει; Με πολύ απλό εξοπλισμό, πάνω σ’ ένα κοινό τραπέζι, …

Κατεβασμένα ρολά

Τα μαγαζιά λιανικού εμπορίου κλείνουν σα να τα έχει κτυπήσει επιδημία. Στις ηπα η μεγαλύτερη παγκόσμια αλυσίδα λιανικής, η Sears, ανακοίνωσε ότι θα κλείσει πάνω από 70 μαγαζιά της ως το κοντινό μέλλον. Αλλά την κλίμακα την δίνει ο συνολικός αριθμός. Στο πρώτο εξάμηνο του ‘18 έκλεισαν 9.000 μαγαζιά λιανικής, και 50 μεγάλες αλυσίδες χρεωκόπησαν. Ως το τέλος της χρονιάς αναμένονται άλλα 12.000 λουκέτα. Αντίστοιχες είναι οι εξελίξεις στην αγγλία και στον καναδά. Όχι, δεν είναι λόγω (οικονομικής) ύφεσης. Είναι λόγω αλλαγής καταναλωτικών συνηθειών: e-αγορές. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται για μια προσωρινή αναποδιά, αλλά για τάση που θα συνεχίσει. …

Job stealing

Πόσα κλικς χρειάζονται για μια παραγγελία στην amazon; Ελάχιστα! Με μηδενικό κόπο, μέσω διαδικτύου, ένα προϊόν από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, φτάνει ακριβώς στην πόρτα του αγοραστή. Τότε, τι τους θέλει 270.000 εργαζομένους η amazon, όταν μάλιστα ένα ελάχιστο ποσοστό από αυτούς απασχολείται στα λογιστικά, τα διοικητικά και το ηλεκτρονικό εμπόριο; Δουλεύουν στις αποθήκες, είναι η απάντηση, γιατί και η πιο εκλεπτυσμένη ψηφιακή διαδικασία, απαιτεί κρυφή μεν, αλλά μεγάλη δαπάνη εργασίας· άπειρο χαμαλίκι, αόρατο στους ευτυχείς καταναλωτές. Αλλά όχι για πολύ ακόμη, λένε οι γκουρού της εταιρείας· έρχονται τα ρομπότ! Το 2014, 15.000 ρομπότ λειτουργούσαν σε δέκα αποθήκες της amazon. …

Κάντε στην άκρη!

Αυτόνομα αυτοκίνητα; Ναι! Αυτόνομα φορτηγά; Ναι! (Διαβάστε ένα σχετικό σχόλιο στα b&g τεύχους 3). Αυτόνομες ιπτάμενες μηχανές; Ναι! Αυτόνομα πλοία; Αυτόνομα τάνκερ, εμπορικά, οχηματαγωγά ή πολεμικά πλοία; Όχι ακόμη, αλλά δεν πρόκειται να αργήσουν… Η Rolls-Royce εκτιμά ότι η τεχνολογία υπάρχει ήδη και το ερώτημα δεν είναι αν θα υπάρξουν αυτόνομα πλοία, αλλά πότε. Η ίδια απαντά ότι στα επόμενα λίγα χρόνια θα χρησιμοποιούνται σε πορθμεία και σε παράκτιες ή/και μικρές εμπορευματικές διαδρομές και μες στην επόμενη δεκαετία θα εκτελούν απρόσκοπτα υπερωκεάνιες διαδρομές στις ανοιχτές θάλασσες. Ναυτιλιακές εταιρείες, πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, ασφαλιστικές εταιρείες και κρατικές υπηρεσίες δουλεύουν ήδη εντατικά στην …

Αυτόματα ραπτικής

Μπορεί μια ρομποτική μηχανή (ή μια ομάδα από τέτοιες) να ράψει ρούχα; Όσοι / όσες έχουν ακόμα και ερασιτεχνική σχέση με το ράψιμο ξέρουν ότι τα υφάσματα έχουν πολλά καπρίτσια. Καμιά φορά δεν φτάνει τα δύο ανθρώπινα χέρια για να τα κουμαντάρουν. Και πάντως συμπεριφέρονται με μη προβλέψιμο τρόπο. Πως θα μπορούσε κάποιος αλγόριθμος να “εσωτερικεύσει” τους μη προβλέψιμους τρόπους με τους οποίους συμπεριφέρονται τα υφάσματα στη ραπτομηχανή; Η εταιρεία κατασκευής ρομπότ Sewbo γύρισε το πρόβλημα ανάποδα. Αντί να ψάξει να βρει τον αλγόριθμο, στράφηκε στα υφάσματα. Και η λύση που βρήκε ήταν θηριωδώς απλή: κολάρισμα! Πριν ραφτούν, τα κομμάτια …

μικρή ιστορία των υπολογιστών

Κάθε σύγχρονος υπολογιστής υποτίθεται ότι είναι στην ουσία του η υλοποίηση μιας ιδεατής μηχανής, της καθολικής μηχανής Turing που μπορεί να υπολογίσει οποιαδήποτε υπολογίσιμη συνάρτηση. Εξαιρετικά απλή στη σύλληψή της, μια μηχανή Turing αποτελείται από μια χάρτινη ταινία που περιέχει μια σειρά συμβόλων, μια κεφαλή για να διαβάζει από και να γράφει στην ταινία, έναν καταχωρητή που περιέχει την κατάσταση της μηχανής κι έναν πίνακα οδηγιών με τη σειρά εντολών – κινήσεων (γράψιμο, σβήσιμο, διάβασμα, μετακίνηση) που πρέπει να εκτελέσει η κεφαλή. Οι μηχανές Turing ποτέ δεν κατασκευάστηκαν σε αυτή τη μορφή τους για να εφαρμοστούν σε πραγματικά προβλήματα. Ήταν …

επιταχυντής γνώσης

Θα μπορούσε να είναι σενάριο για φουτουριστική ταινία. Είναι, όμως, μια ιδέα για την οργανωμένη υποτίμηση (και) της διανοητικής εργασίας. Όχι “κλάδο κλάδο” αλλά σαν γενική κατεύθυνση. Οι ερευνητές του πανεπιστημίου Carnegie Mellon κατασκεύασαν μια πλατφόρμα “τεχνητής νοημοσύνης” που ονόμασαν Knowledge Accelarator. H “λογική” του πράγματος είναι να συγκεντρώνει, να συσχετίζει και να συνθέτει τα συμπεράσματα της δουλειάς ανθρώπων ερευνητών, που ασχολούνται με μικρά κομμάτια ενός project, χωρίς να γνωρίζουν το σύνολό του. Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στις 10 Μάη του 2016. “Το να περιμένουμε ότι κάποιος θα μπορεί να διαχειριστεί ένα μεγάλο έργο στο σύνολό του οδηγεί συχνά σε αστοχίες” …