Καταπέλτες

Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται στον cern, της ηλεκτρομαγνητικής επιτάχυνσης, εξελίσσεται και αλλού· κι όχι για υποατομικά σωματίδια. Αλλά για όπλα. Η πιο πρόσφατη φάση πολεμικών ερευνών αφορά “ηλεκτρομαγνητικά πυροβόλα” που εκτοξεύουν μη εκρηκτικά βλήματα, με τέτοια όμως ταχύτητα (5, 6 ή 7 φορές την ταχύτητα του ήχου) ώστε να προκαλούν σοβαρές καταστροφές χωρίς να χρειάζεται να εκραγούν. Πρόκειται για “όπλα κινητικής ενέργειας”, πολύ εξελιγμένους καταπέλτες δηλαδή… Στις πάνω φωτογραφίες δείχνονται τέτοια βλήματα, καθώς και ένα (αμερικανικό) πρότυπο ηλεκτρομαγνητικού κανονιού. Το μεγάλο πλεονέκτημα αυτού του είδους όπλων είναι το χαμηλό κόστος τόσο της (ηλεκτρομαγνητικής) εκτόξευσης όσο και των βλημάτων. Προορίζονται να …

Βαλίτσες… και φιλιά στη μαμά!

Είναι δείγμα των καιρών. Την προηγούμενη φορά που έγινε mainstream  η φιλολοφία για “μετανάστευση σε άλλους πλανήτες” ήταν όταν οι αμερικάνοι επέδειξαν παγκόσμια την προσελήνωσή τους. Πρόγραμμα “apollo”, τέλη δεκαετίας του ‘60, αρχές του ‘70. Το “ο άνθρωπος στο φεγγάρι” ήταν τότε τόσο δυνατό ώστε να επιτρέψει κάθε άλλη φαντασίωση: “ο άνθρωπος στον άρη”, “ο άνθρωπος στον κρόνο”… Στην πράξη το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα  “απέδειξε την ανωτερότητά του” (έναντι του σοβιετικού), έβγαλε τα συμπέρασματα και τις τεχνικές εφαρμογές που ήθελε για την “επί γης ειρήνη” (καταλαβαίνετε…), και άφησε τους πλανήτες στην ησυχία τους. Η σχετική φιλολογία έχει επανακάμψει, αλλά τώρα …

Το επιστημονικό έπος

Όποιος νομίζει (ή νομίσει στο μέλλον) ότι η καινοτόμος συνταγή για το γενετικό μοντάζ που λέγεται Crispr/Cas-9 (δες Cyborg 8: γενετική κοπτοραπτική) είναι ένα αγνό επίτευγμα της ανθρώπινης δημιουργικότητας κάνει λάθος. Για όλους τους λόγους του κόσμου. Και γι’ αυτόν: τίνος είναι η ιδιοκτησία του επιτεύγματος; Γιατί χωρίς ιδιοκτησία (εκμετάλλευσης) “θαύματα” δεν υπάρχουν. Στα μέσα Φλεβάρη το αμερικανικό “γραφείο καινοτομιών και εμπορικών σημάτων” αποφάσισε ότι η πατέντα (και άρα τα δικαιώματα εκμετάλλευσης) της Crispr/Cas-9 ανήκουν στο ινστιτούτο Broad, μια κοινοπραξία του Harvard και του MIT. Επειδή ούτε ο καπιταλιστικός κόσμος (γενικά) ούτε ο τεχνοεπιστημονικός (ειδικά) είναι αγγελικοί, η αγωγή του …

Η κουλτούρα της ειλικρίνειας:

Αυτός είναι ο δηλωμένος στόχος του κινεζικού κράτους σε ένα σχέδιο που μορφοποιεί εκείνο που κάνουν ήδη οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις, μόνο που το βάζει κάτω από επίσημο κρατικό έλεγχο ενοποιώντας του και δίνοντάς του έναν total σκοπό. Πρόκειται για μια ενιαία ψηφιακή “πλατφόρμα ζωής” που θα περιλαμβάνει, σαν υποσύνολα, όλες τις υπο-πλατφόρμες που χρησιμοποιούνται για διάφορες καθημερινές δραστηριότητες. Επικοινωνία, διασκέδαση, πληροφόρηση, σχέσεις με την κρατική γραφειοκρατία, κλπ. Μ’ άλλα λόγια τα “προγράμματα” που στη δύση είναι υπό τον έλεγχο διαφορετικών εταιρειών, θα “δουλεύουν” στην κίνα σε μια ενιαία πλατφόρμα, έτσι ώστε η συγκέντρωση των data από διαφορετικές πλευρές της ψηφιακής …

Ορφανά – και χρυσά

Οι φαρμακευτικές εταιρείες κυνηγούν τις “σπάνιες αρρώστιες”: βγάζουν τρελά κέρδη απ’ τα φάρμακα αυτών των περιπτώσεων. Όταν μια αρρώστια αφορά έως 5 άτομα ανά 100.000, θεωρείται σπάνια. Προκειμένου να δοθούν κίνητρα στις φαρμακευτικές να κάνουν έρευνες και να φτιάχνουν φάρμακα για αυτές τις σπάνιες αρρώστιες που δεν έχουν μεγάλη αγορά, τα κράτη δίνουν δικαιώματα παντέντας τουλάχιστον μιας δεκαετίας γι’ αυτά. Είναι τα αποκαλούμενα “ορφανά φάρμακα”. Μια έρευνα φαρμακο-οικονομολόγων απ’ την αγγλία και τις ηπα σε 86 τέτοιες εταιρείες, που ελέγχουν σχεδόν 200 “ορφανά φάρμακα”, έδειξε ότι επειδή έχουν τέτοιες πατέντες και ουσιαστικό μονοπώλιο, οι εταιρείες βαράνε ασύλληπτα τις τιμές των …

Ριψοκίνδυνες δουλειές

Μπορούμε να κοροΐδεύουμε το μεγάλο δουκάτο του λουξεμβούργου, αλλά τα αφεντικά του είναι μπροστά. Πολύ μπροστά. Το τελευταίο κατόρθωμά τους ήταν η νομοθεσία για τα δικαίωματα εξόρυξης πρώτων υλών από εξω-γήινες πηγές. Ο σοσιαλδημοκράτης αντιπρόεδρος και υπουργός οικονομικών του μεγάλου δουκάτου Etienne Schneider έσπευσε να καθησυχάσει: το λουξεμβούργο δεν θα κατοχυρώνει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε κάποια εξωγήινη περιοχή ή ουράνιο σώμα. Απλά την ιδιοκτησία στις πρώτες ύλες, όποιες κι αν είναι, όπου κι αν βρεθούν. Το μεγάλο δουκάτο είναι το πρώτο ευρωπαϊκό κράτος που προσφέρει τέτοιες νομικές κατοχυρώσεις. Δεν έχει διαστημικό πρόγραμμα, έχει όμως πεζά κίνητρα: για να εγκατασταθούν στην επικράτειά …

Μονομερείς ενέργειες

Οι “σπάνιες γαίες”, μια λίστα μετάλλων με φουτουριστικά ονόματα  όπως ύττριο, λανθάνιο ή νεοδύμιο (και άλλα 14) χρησιμοποιούνται παντού: απ’ την κατασκευή πυραύλων και τουρμπινών μέχρι την κατασκευή μπαταριών και ιατρικών μηχανημάτων· και, φυσικά, smart phones. Αλλά οι “σπάνιες γαίες” δεν πέφτουν καθαρές απ’ τον ουρανό. Εξορύσσονται, με ό,τι σημαίνει αυτό. Το 90% της παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται απ’ την κίνα, αφού εκεί έχουν βρεθεί τα σημαντικότερα κοιτάσματα. Αυτό δίνει στον κινέζικο καπιταλισμό μια εξαιρετικά κεντρική θέση στις παγκόσμιες ισορροπίες. Aλλά η δουλειά της εξόρυξης γίνεται με την ένταση (και την αδιαφορία) της μεγάλης και απαιτητικής παγκόσμιας ζήτησης. Γίνεται, επίσης, και …

Μεγάλη μπάλα!

Διαδικτυακές αγορές προϊόντων σε μια αγορά με πάνω από 10 εκατομμύρια καταστήματα, δωρεάν μηνύματα, κλήσεις και βίντεο-κλήσεις, διαμοιρασμός αρχείων (ακόμα και πολυμεσικών, μεγάλου μεγέθους), κοινωνική δικτύωση τόσο για προσωπικούς όσο και για επαγγελματικούς λόγους, διαδικτυακές πληρωμές λογαριασμών και μεταφορά χρημάτων, κλείσιμο ραντεβού στον γιατρό (κι οπουδήποτε αλλού). Αρκετοί απ’ όσοι διαβάζετε αυτό το σημείωμα πολύ πιθανόν να κάνετε κάποια από τα παραπάνω (ή και όλα!) χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή ή το κινητό σας. Πόσες εφαρμογές πρέπει να κατεβάσετε, πόσους λογαριασμούς πρέπει να φτιάξετε και πόσα password πρέπει να θυμάστε; Κι αν υπήρχε μόνο μία εφαρμογή που θα χρειαζόταν έναν μόνο λογαριασμό …

Η μεταφυσική του cyber-πολέμου

Αυτός στη φωτογραφία είναι ο “κακός” Sauron, απ’ τον “άρχοντα των δακτυλιδιών”. ProjectSauron ονόμασε η γνωστή ρωσική εταιρεία αντιμετώπισης κακόβουλών λογισμικών Kaspersky Labs μια καινούργια ανακάλυψή της (σχεδόν ταυτόχρονα ανακοίνωσε την ίδια και η αμερικανική Symantec). To “διαρρηκτικό” software κλέβει τα passwords ολόκληρων δικτύων, ενώ είναι κατάλληλα εξειδικευμένο ώστε να κτυπάει υπολογιστές συγκεκριμένες χρήσης και να αφαιρεί απ’ αυτούς ειδικού ενδιαφέροντος αρχεία. Τόσο η αμερικανική όσο και η ρωσική εταιρεία συμφωνούν: πρόκειται για δουλειά κάποιας κρατικής υπηρεσίας. Ως εδώ το θέμα μοιάζει αδιάφορο. Κυβερνήσεις εναντίον κυβερνήσεων, εταιρείες εναντίον εταιρειών… και τι μας νοιάζει; Το πρώτο σημείο ενδιαφέροντος, “ελαφρύ” και ολίγον …

κβαντική τηλεμεταφορά

Δύο ξεχωριστές ομάδες τεχνοεπιστημόνων, που χρηματοδοτούνται και οι δύο απ’ το αμερικανικό πεντάγωνο, ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι πέτυχαν (πειραματικά) την κβαντική τηλεμεταφορά. Πρόκειται για προγράμματα της γνωστής DAPRA, το ένα στην κίνα και το άλλο στον καναδά. Η κβαντική τηλεμεταφορά ΔΕΝ είναι τηλεμεταφορά ύλης· αλλά πληροφορίας. Τα συγκεκριμένα πειράματα είχαν στόχο να μεταφέρουν τις “πληροφορίες της κατάστασης” ενός κβαντικού στοιχείου σε ένα άλλο, που βρίσκεται μακρυά, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε φυσική σχέση (ή φυσικό υλικό ή φαινόμενο) μεταξύ τους. Η μεταφορά (που ήταν “εκτόξευση” φωτονίων) έγινε μέσα από οπτικές ίνες, και κάλυψε την απόσταση αρκετών χιλιομέτρων μέσα σε συνθήκες πόλης. Η …